قلمرو های فلسفه

ابن سینا منطق شفاء را در نه فن نوشته است. این نه فن به این ترتیب هستند: فن اول در مدخل. فن دوم در مقولات. فن سوم در عبارت (قضیه). فن چهارم در قیاس. فن پنجم در برهان. فن ششم در جدل. فن هفتم در سفسطه. فن هشتم در خطابه. …

قرآن، زندگی انسان را، از آغاز تا انجام به تصویر می کشد. خواجه نصیرالدین طوسی اخلاق ناصری را با این تبیین و تصویر آغاز می کند. فطرت و آفرینش نخستین: خدواند، شروع به آفرینش انواع موجودات می کند، و آنها را از مطالع ابداع بر می آورد: «هُوَ الَّذِي يَبْدَؤُا …

(این گزارش ممکن است داستان فیلم را فاش کند.) فیلم فینچ (Finch) محصول 2021 است. تام هنکس تنها بازیگر آنست. این فیلم را می توان چنین گزارش کرد: آسمان چون پنیر سوئیسی شده، و اشعه فرابنفش خورشید، بیشتر جانداران را نابود کرده است. حیات اجتماعی انسان ها از میان رفته …

سلطه مدرنیته را می توان به نوعی پایان دادن به دیگر اشکال معرفت ورزی هم به حساب آورد؛ مسأله ای که بعدها در آثار تجربه گرایان و اصحاب پوزیتیویسم که در انسلاخ امور غیر منطقی از ساحت تفکر فلسفی جدّ بلیغ می کردند، چشمگیرتر شد. مطابق چرتکه اندازی این منطقیان …

ای کاش آدمی وطنش را/مثل بنفشه ها/در جعبه های خاک/یک روز می توانست/همراه خویشتن/ببرد هر کجا که خواست. (شفیعی کدکنی) فیلمی که توانسته باشد سه جایزه اسکار اخیر را صید کند، از هر تعریف و توصیه ای به تماشا و دیده شدن فراغت دارد، ولی آنچه که انگیزه ای برای …

گاهی گفته اند: ذهن جایگاه استقرار هوشیاریِ مغز انسان است. ذهن می فهمد، استدلال می کند، و عملی را اراده می کند. ذهن همچنین منبع احساسات و هیجانات است. “فلسفه ذهن”  درباره پدیده های ذهنی پژوهش می کند. این شاخه از فلسفه، حالت‌ها و فرآیندهای شناختی (cognitive) و انفعالی (affective)، …

نیما در “حرف های همسایه” اش  حرفی دارد با این مضمون؛ شاعر باید آن چنان در ابژه اش مستغرق شود که وقتی از خانه اش قدم بیرون نهاد؛ نه او دیگران را بشناسد و نه دیگران او را بشناسند. به زعم نیما، کار شاعر از این بابت شبیه یک مراقبه …

“حکمت اشراق” یک نظام فکری بر پایه “نور” است. منظور از نظام فکری مجموعه اندیشه های مرتبط به هم است که می خواهد جهان را تبیین کند. 1 – تقسیم اشیاء جهان بر دو قسم: نور / ظلمت] اشياء عالم بر دو قسم اند: الف – آنچه در حقیقت ذاتش …

کیرکگور در مورد ملال و افسردگی می گوید:خدایان ملول بودند؛ آدم را آفریدند؛ آدم ملول شد؛ حوا برایش خلق شد،  آدم و حوا ملول شدند و بچه هایی پس افکندند و با رشد جمعیت ملال در دنیا تکثیر گردید. با این فرض باید گفت؛ هر چند که بحران معنا و …

ژیل دلوز (Gilles Deleuze) در ۱۸ ژانویه ۱۹۲۵، در خانواده ای متوسط در پاریس به دنیا آمد، و بیشتر عمر خود را در آنجا زندگی کرد. او پیش از آغاز جنگ جهانی دوم وارد مدرسه دولتی شد، و هنگام تجاوز آلمانها برای تعطیلات به نورماندی رفته بود. تحصیلات اولیه او …