محمد بن لاد دهلوی (قرن 9 یا 10): در اصطلاح متصوفه ادراک بر دو نوعست: اول ادراک بسیط و هو عبارة عن ادراک وجود الحق سبحانه مع الذهول عن هذا الادراک و عن ان ّ المدرک هو الوجود الحق سبحانه. و در ظهور حق سبحانه بحسب ادراک بسیط خفائی نیست …
ادامه نوشته »تسمیه ها؛ صواب ها و خطاها
از آن روز که چشم به جهان می گشاییم با اشیاء و موجودات بی شماری مواجه می شویم. در فرآیند این مواجهه علاوه بر این که اشیاء خارجی را در می یابیم اوصاف و ویژگی هایی هم از آنها ادراک میکنیم. موافق این ادراکات نامهای بر آنها می نهیم. این …
ادامه نوشته »ادراک
جرجانی، شرف الدین علی (استرآباد ۷۴۰ـ شیراز ۸۱۶ق): ادراک بر دو معنی است: 1 -حاصل شدن صورت چیزیست پیش نفس ناطقه. 2 – تمثیل و حاضر کردن حقیقت چیزی است در ذهن بدون حکم بر اثبات یا بر نفی آن. و آنرا تصورگویند و اگر حکم بیاورند تصدیق نامند. (التعریفات) …
ادامه نوشته »گزیده ای از مباحث جلسه 11 شرح اسفار ملاصدرا
گزیده ای از مباحث جلسه 11 شرح اسفار ملاصدرا- 1394/11/10 مدرس : مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم وبعد فيقول الفقير إلى رحمة ربّه الغني محمد المشتهر بصدرالدين الشيرازي: إنَّ السعادة ربما يظن بها أنها الفوز بالدرجات الحسيَّة والوصول إلى الریاسات الخياليَّة. وما أبين لمن تحقق الأمور وتفطن بالمعارف، أنَّ …
ادامه نوشته »ابتهاج
مِیبُدی، ابوالفضل رشیدالدین احمد ( ـ ۵۵۰ق): … مرة بعد اخری فرحین بما فیه و هذا دأب من اتاه کتاب فیه مسرّة و ابتهاج، «وَ لا یُظْلَمُونَ فَتِیلًا» ای لا ینقصون من جزاء اعمالهم قدر فتیل و هو ما … (رشیدالدین میبدی؛ کشف الاسرار و عدة الابرار؛ ۱۷- سورة بنى …
ادامه نوشته »سازوکار تجربه دینی
سازوکار “تجربه دینی” چگونه است؟ در پاسخ به این پرسش نظریه های مختلفی پدید آمده است. برخی معتقدند ادراک یک موجود قدسی و مافوق الطبیعه کاملاً با ادراک محسوسات فرق دارد. این ادراک، به سختی با مفاهیم ناشی از قیاسات بشری و تخیلات سازنده صور خیالی قابل تعبیر است. صوفیه …
ادامه نوشته »تجربه دینی؛ ادراکی با واسطه؟ یا ادراکی بی واسطه؟
گاهی فیلسوفان ادراک را چنین تعریف می کنند: «وصول عاقل به ماهیت معقول.» “ادراک” در روانشناسی به گونه دیگری تعریف می شود: «حالتی که بعد از احساس دست می دهد، و آن عبارتست از تشخیص دادن و اطلاع یافتن از آنچه از طریق بدنی یا روانی احساس شده است.» یا …
ادامه نوشته »مثلثِ حکمت و عقلانیت و حمد (عشق)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا
مثلثِ حکمت و عقلانیت و حمد (عشق)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/16 مدرس: مسعود تلخابی حکمت نیازمند عقلانیت است؛ حکمت مبتنی بر عقلانیت شکل می گیرد. عقلانیت، حکمت و حمد مثلثی را به وجود می آورند که اگر یک ضلعش تحقق پیدا نکند، آن …
ادامه نوشته »تفاوت ذهن ها و ساختارهای آن ها
“موجودات ذهنی” در ذهن ها به صورت های مختلفی با هم ترکیب می شوند، و نظام ها و ساختارهای متفاوتی به وجود می آورند. چه اسباب و عللی مُوجب پیدایش ساختارهای ذهنی می گردند؟ آیا “تنظیم و ترتیب موجودات ذهنی” فرایندی خودآگاه است که ذهن خود طی می کند؟ آیا …
ادامه نوشته »وجود ذهنی و موجودات ذهنی
انسانِ فاقدِ ذهنِ علمی و فلسفی چنین گمان می کند که در مواجهه با جهان، به خود اشیاء نائل می شود. او متوجه نیست که چیزی به نام “علم” واسطه ميان او و آن موجود است. ما هیچ وقت به خودِ اشیاء خارجی واصل نمی شویم. از این رو ناچار …
ادامه نوشته »