نوشته های تازه

مقدمه: علوم ادبی و لسانی، درباره زبان و گفتار و نوشتار کاوش می کند، و می کوشد تا قواعد و قوانین آنها را کشف کند. آنگاه این قوانینِ مکشوف، معیاری می شود برای “درست گفتن” و “درست نوشتن” و “درست خواندن”. حاجی خلیفه در کشف الظنون در تعریف این علم …

مقدمه: کلمه “فحص” در گفته ها و نوشته های علمی و فلسفی بسیار به کار می رود. دانستن معنی آن، ما را در فهم روش کار فیلسوفان و دانشمندان کمک می کند. این کلمه دو معنی دارد. یک اصلی و اولی و دیگری ثانوی. معنی نخستین آن کندن و کاویدن …

وقت، زمان، تجرد؛ گزیده ای از مباحث جلسه 14 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/12/09 مدرس: مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم [وقت و زمان] سوال: وقت و زمان چه فرقی دارند؟ وقت محدوده ای از زمان است یعنی شما اگر برای زمان، یک جهت و یک اندازه ای مشخص کنید، …

1 – تعریف طلسم “طلسم” را به صورت های مختلف و متقارب به هم تعریف کرده اند. به تعریف های زیر توجه فرمایید: الف – شیئی که معتقدند خوش شانسی می آورد، یا صاحبش را از آسیب در امان نگه می دارد.[1] ب – شیئی که تصور می شود دارای …

مُجَاوَرَةُ البَارِئ – التجرد عن المادیات؛ گزیده ای از مباحث جلسه 14 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/12/09 مدرس: مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم مُجَاوَرَةُ البَارِئ: مُجَاوَرَة از جَاوَرَ، یُجَاوِرُ، مُجَاوَرَةً گرفته شده است که از باب مفاعله است، برای معنای مشارکت است؛ مثلا می گویند جَاوَرَ صَاحِبَهُ؛ یعنی لاصَقَهُ …

مقدمه: مطالعات زبانی “زبان” در شمار پدیده های این جهان است، و چون پدیده های دیگر جهان، محل کنجکاوی ها و کاوش های بشر. مطالعات مربوط به “زبان” از دیرباز رایج بوده است. 1 – تعریف زبان “زبان”[1] نظامی از نشانه ها است که برای ایجاد ارتباط و انتقال افکار …

قدما در تعریف “مرض” نوشته اند: « المَرَضُ إظلام الطّبيعة و اضطرابها بعد صَفائها و اعتدالها.»[1] [“مرض” تیرگی طبیعت و اضطراب آنست بعد از آنکه دارای صفاء و اعتدال بود.] از انسان رفتارهای مختلفی سرمی زند. گاهی در صدور این رفتارها نقصان و اختلالی[2] می بینیم. برای مثال یک انسان …

ميان مجردات احتجابی نيست؛ گزیده ای از مباحث جلسه 14 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/12/09 مدرس: مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم یک نکته ای را جایش الان نیست ولی برای این که به ذهنتان آشنا تر کنم، برایتان بگویم که در میان مجرّدات احتجابی نیست؛ یعنی موجودات مجرّد از …

در شاهنامه یک جبرگرایی غلیظی وجود دارد که هیچ ارتباطی با جبرگرایی حاصل از تغلب کلام اشاعره که در دیوان شاعران و عارفان بعد از فردوسی دیده می شود، ندارد. تیره و تبار این سنخ از جبرگرایی به اندیشه زروانی اواخر دوره ساسانی برمی گردد که مطابق آن، دوآلیسم ِزرتشتی …

مقدمه در زنجان، از اواسط قرن سیزدهم هجری تا نیمه دوم قرن چهاردهم حوزه علمیه پر رونقی وجود داشت. در این حوزه، علوم عقلی، در کنار علوم نقلی تدریس و تحصیل می شد. مدرسان برجسته ای، در علوم عقلی، حضور داشتند، و به تربیت شاگردان می پرداختند. از جمله آنها، …