تاریخ فلسفه

مقدمه در زنجان، از اواسط قرن سیزدهم هجری تا نیمه دوم قرن چهاردهم حوزه علمیه پر رونقی وجود داشت. در این حوزه، علوم عقلی، در کنار علوم نقلی تدریس و تحصیل می شد. مدرسان برجسته ای، در علوم عقلی، حضور داشتند، و به تربیت شاگردان می پرداختند. از جمله آنها، …

فیلسوفان با فلسفه دو گونه تعامل کرده اند: اول: گاهی فلسفه متداول را که دست به دست و سینه به سینه نقل شده است، و بیشتر فیلسوفان بر آن اتفاق دارند، می خواندند، و می فهمیدند، و آثاری را درباره آنها پدید می آوردند. برای مثال ابن سینا و شیخ …

ابن سینا در مقدمه کتاب شفاء، از کتاب دیگری سخن می گوید که بعد از اتمام شفاء، در حال نوشتن آنست. او می گوید: «سپس [چنین] دیدم که در پی این کتاب، کتاب دیگری را [تألیف کنم]. نام کتاب اخیر را “کتاب اللواحق” نامیدم. آن، همراه با عمرم تمام می …

نخستین عبارتِ کتابِ “مابعد الطبیعةِ” ارسطو، موافق نقل ابن رشد در “تفسیر مابعدالطبیعة” اینست: «ان النظر فى الحق …» مبتنی بر این عبارت فلسفه دو رکن دارد: رکن اول: نظر که کارِ برخاسته از “ناظر” است. رکن دوم: حقّ. “نظر” به معنی نگریستن و اندیشیدن است. منظور از “نظر در …

قرآن، زندگی انسان را، از آغاز تا انجام به تصویر می کشد. خواجه نصیرالدین طوسی اخلاق ناصری را با این تبیین و تصویر آغاز می کند. فطرت و آفرینش نخستین: خدواند، شروع به آفرینش انواع موجودات می کند، و آنها را از مطالع ابداع بر می آورد: «هُوَ الَّذِي يَبْدَؤُا …

سلطه مدرنیته را می توان به نوعی پایان دادن به دیگر اشکال معرفت ورزی هم به حساب آورد؛ مسأله ای که بعدها در آثار تجربه گرایان و اصحاب پوزیتیویسم که در انسلاخ امور غیر منطقی از ساحت تفکر فلسفی جدّ بلیغ می کردند، چشمگیرتر شد. مطابق چرتکه اندازی این منطقیان …

“حکمت اشراق” یک نظام فکری بر پایه “نور” است. منظور از نظام فکری مجموعه اندیشه های مرتبط به هم است که می خواهد جهان را تبیین کند. 1 – تقسیم اشیاء جهان بر دو قسم: نور / ظلمت] اشياء عالم بر دو قسم اند: الف – آنچه در حقیقت ذاتش …

کیرکگور در مورد ملال و افسردگی می گوید:خدایان ملول بودند؛ آدم را آفریدند؛ آدم ملول شد؛ حوا برایش خلق شد،  آدم و حوا ملول شدند و بچه هایی پس افکندند و با رشد جمعیت ملال در دنیا تکثیر گردید. با این فرض باید گفت؛ هر چند که بحران معنا و …

ژیل دلوز (Gilles Deleuze) در ۱۸ ژانویه ۱۹۲۵، در خانواده ای متوسط در پاریس به دنیا آمد، و بیشتر عمر خود را در آنجا زندگی کرد. او پیش از آغاز جنگ جهانی دوم وارد مدرسه دولتی شد، و هنگام تجاوز آلمانها برای تعطیلات به نورماندی رفته بود. تحصیلات اولیه او …

ابن سینا در آغاز شفاء مختصات این کتاب را چنین گزارش می کند: 1 – اصول و فروع فلسفه علوم فلسفی به اصول و فروع تقسیم می شود: فروع بر روی اصول بناء می گردد. ابن سینا در کتاب شفاء خلاصه ای از  تأملات و تفکرات و آگاهی های خویش …