فلسفه برای همگان
نوشته های مرتبط
غایت؛ گزیده ای از مباحث جلسه 15 شرح اسفار ملاصدرا – 1395/01/22
مدرس: مسعود تلخابی
بسم الله الرحمن الرحیم
برای هر موجودی غایتی است یعنی شما هر موجودی را تصور کنید، برای این موجود یک سری حالت های سابقی وجود دارد و یک سری حالت های لاحقی وجود دارد.
وقتی این موجود را در حالت های لاحقش پیش می برید تا به آن حالت آخری که برایش متصور هست برسد، آن می شود غایتش. غایت حالت های بعدی یک شیء است. خاطرم هست که گفتم اگر فرصت کردید، یک تأملی بکنید درباره هر چیزی که پیش رویتان هست؛ مثلا دیوار را در نظر بگیرید؛ این که این دیوار چه حالت هایی در انتظار اوست؛ چه غایاتی برای او می تواند وجود داشته باشد؛ از رفتار های ما بگیرید؛ از اصناف موجودات زنده بگیرید؛ برای هر کدام از این ها غایت هایی وجود دارد و این غایت ها قابل شناسایی است و بایستی دید که هر صنفی از اصناف موجودات چه غایتی در انتظارش هست و به چه سمتی و به چه سویی و به چه طرفی در حرکت است. پس نکته نخست ما این می شود که برای هر موجودی غایتی وجود دارد؛ این یک قاعده عمومی است و شامل همه موجودات می شود.
غایت به دور و نزدیک تقسیم می شود. ما یک سری غایات دور داریم و یک سری غایات نزدیک داریم. مثلا شما اگر یک هسته سیب را در نظر آورید، تبدیل شدن این هسته سیب به یک گیاه یک ساقه ای کوچک، یک غایت نزدیکی است ولی تبدیل شدنش به یک درخت بزرگ و تناور سیب، یک غایت دوری است. این غایت ها هم برای خودشان مراتبی دارند که گاه دورند و گاه نزدیک و می شود به تعبیری دیگر گفت که غایت ذو مراتب است؛ برای غایات مرتبه هایی وجود دارد.
نویسنده: سهیلا جعفری
