خانه / لغت نامه فلسفی / لغت نامه: اطمینان

لغت نامه: اطمینان

طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش):
[ایده الیست ها می گویند: ] حواس ما كه قوى ‏ترين وسائل علم به واقعيت خارج مى ‏باشند پيوسته خطا مى‏ كنند، و همچنين وسائل و طرق ديگر غير حواس گرفتار اغلاط زياد هستند، چنانكه دانشمندانى كه با هر گونه وسائل تحرّز از خطا خودشان را مجهز كرده‏اند از خطا مصون نمانده و يكى پس از ديگرى از پاى در آمده‏اند، پس چگونه مى ‏توان به وجود واقعيتى وثوق و اطمينان پيدا كرد؟
[در پاسخ به ایده آلیست ها باید گفت: ] كسى نمى ‏تواند مدعى شود كه ما در جهان معلومات، خطا و لغزش نداريم و يا هر چه مى ‏فهميم راست و درست است، و فلسفه نيز اين دعوى را ندارد، بلكه دعوى فلسفه اين است كه ما واقعيتى خارج از خودمان فى الجمله داريم و خود به خود (فطرتاً) اين واقعيت را اثبات مى ‏كنيم زيرا اگر اثبات نمى ‏كرديم، نسبت به موضوعات ترتيب اثر منظم نمى‏ داديم، پيوسته پس از گرسنگى به خيال خوردن نمى ‏افتاديم، پيوسته پس از احساس خطر فرار نمى ‏كرديم، پيوسته پس از احساس نفع تمايل نمى ‏نموديم، پيوسته … و پيوسته … (با اينكه انديشه خالى در دست خودمان و اثر خودمان مى ‏باشد و همه وقت مى ‏توانيم به دلخواه خودمان انديشه ‏هايى بكنيم).

همچنین ببینید

لغت نامه: وجود

فاضل تونی، محمدحسین (تون ۱۲۵۱ـ تهران ۱۳۳۹ش): حقيقت وجود گاه به معناى مصداق مقابل مفهوم …

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *