خانه / قلمرو های فلسفه / فلسفه أولی / فلسفه و وجه تمایز آن با سایر علوم
فلسفه الهیات و علم

فلسفه و وجه تمایز آن با سایر علوم

«فلسفه» واژه ای یونانی به معنی عشق به خرد است. فلسفه مطالعه واقعیت غایی، علل، و اصول اساسی هستی و تفکر است که می تواند جنبه های بسیار و ظهورات مختلفی با توجه به رویکرد فیلسوفان مختلف داشته باشد.  اشتغال به فلسفه و در واقع جستجو برای حقیقت در دنیای غرب آغاز شد، زمانی که یونانی ها ابتداءً (600 سال قبل از میلاد)  تحقیق مستقل از اعتقادات الهی را آغاز کردند [1].

در فلسفه، عقاید تعصب آمیز رد می شود و بیش از ایمان، به تفکر و تعمق پرداخته می شود. از این رو فلسفه از الهیات (وحیانی یا نقلی) متمایز است[1].

شایان ذکر است که الهیات به دو شاخه الهيات طبیعی یا عقلی و الهيات وحیانی یا نقلی تقسیم می شود. الهیات وحیانی یا نقلی درباره مسائلی هستند که متکی به وحی می باشند و فقط در مرتبه نقل می توان از آن ها سخن گفت. در مقابل الهیات وحیانی، الهیات عقلی یا طبیعی یا فلسفی قرار دارد که به مباحث مختلفی درباره خدا و دین با استمداد از صرف عقل و بدون اتکاء به وحی می پردازد[2].

فلسفه از علم نیز متمایز است. از علمی که به معنای فعالیت های فکری و عملی شامل بررسی نظام مند ساختار و رفتار دنیای فیزیکی و طبیعی از طریق مشاهده و آزمایش است[3]. زیرا علوم طبیعی و علوم اجتماعی نظریه های خود را بر واقعیت های محرز بنا می کنند، در حالی که در زمینه های تحقیق فلسفی چنین واقعیتی در دسترس نیست. در گذشته علم به صورت کنونی وجود نداشت و فلسفه کل رشته ها را پوشش می داد. بعد ها یقین های تجربی ظهور پیدا کردند. علم از حدس و گمان های متافیزیکی جدا شد تا علم و فلسفه هر یک هدف های مختلف خود را دنبال کنند. روانشناسی نیز به عنوان یک علم جدا از فلسفه در اوایل قرن 20 ایجاد شد[1].

با این که علم از فلسفه جداست، بسیاری از بزرگترین فلاسفه، دانشمند نیز بودند و هنوز روش علم (در برابر محتوا) به عنوان قلمرو فلسفه شناخته می شود[1].

منابع:

[1] دایرة المعارف کلمبیا>فلسفه و دین>فلسفه، اصطلاحات و مفاهیم>فلسفه

[2] شهرام پازوکی،مقدمه‌ای در باب الهیات، ارغنون 5 و 6، 1374ش، ص3 و 4.

[3] دیکشنری آکسفورد>علم

نویسنده: سهیلا جعفری

همچنین ببینید

ثنویت وجود و ماهیت

تحلیل پدیدارها، به “ماهیت” و “وجود”، بنیادی ترین تحلیلِ متافیزیک و فلسفه اولی است. شما …

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *