در طول تاریخ، تقسیم های مختلفی از حکومت های موجود یا مفروض به وجود آمده است. از میان این تقسیم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1 – دیدگاه ارسطو ارسطو، نخستین کسی بود که کوشید طبقهبندی منظمی از حکومتها بهدست دهد. او تفاوت اصلی را، میان حکومت …
ادامه نوشته »رتوریک
رتوریک[1] همان بلاغت متن است که با ایتوس[2] و پیتوس[3] و لوگوس[4] ربط و نسبت وثیقی دارد. ایتوس با اخلاقیات و خوی و خصلت سخنور و هنرمند گره می خورد، و پیتوس با احساسات و عواطف و ترس و ترحم مخاطب. لوگوس هم البته با خود سخن آمیخته است و …
ادامه نوشته »فلسفه سیاسی (2)؛ فلسفه سیاسی و “علوم اجتماعی” و “اخلاق؛ موضوعات و مسائل فلسفه سیاسی
“فلسفه سیاسی”، از یکسو با “علوم اجتماعی” مرتبط است، و از سوی دیگر با علم اخلاق. “علوم اجتماعی”[1] مجموعه دانش هایی است که چگونگی رفتار و اعمال افراد و گروهها و علل و دلایلِ آنها را بررسی می کند. “علوم اجتماعی” شاملِ دانش هایِ جامعهشناسی، اقتصاد، انسانشناسی، علوم سیاسی و …
ادامه نوشته »فلسفه ورزی (3)
ذهنیت ایرانی را نمی توان ذهنیتی صرفا -کاملا فلسفی یا آنچنان که آرامش دوستدار تصویر کرده است فلسفه ستیز و تفکرگریز دانست. باید پرسید: ذهنیت ایرانی در موقعیت ها و وضعیت های گوناگون تاریخی از چه نوع عقلانیتی کمک گرفته است. دیدگاه ملکیان نیز دقیق نیست وقتی می گوید: بنیاد …
ادامه نوشته »فلسفه ورزی ما (۱)
پاره ای از فیلسوفان، فلسفه ورزی/فلسفیدن را کنشی می دانند که با حیرت آغاز می شود.کسان دیگری مانند یاسپرس هم هستند که فلسفه ورزی را همان در راه بودن می دانند.[1]اگر سخن شوپنهاور را بپذیریم که «انسان حیوانی است متافیزیکی»، آنگاه فلسفیدن، چیزی می شود از گونه ی سروکله زدن …
ادامه نوشته »چرا شفیعی نقد نمی شود؟
ارسطو می گفت افلاطون را دوست دارم اما حقیقت را بیشتر. همو بود که دیدگاههای فکری و فلسفی استادش افلاطون را به نقد و چالش کشید. چنین قولی از ارسطو بیانگر فرهنگی است که پویایی غرب را ضمانت کرد. گو این که غرب گوهر نقد را در ساختار خود درونی …
ادامه نوشته »چیستی مابعدالطبیعه از نظر ابن رشد
1 – تعریف مابعدالطبیعه ابن رشد، تحت تأثیر ارسطو، در تعریف دانش “مابعدالطبیعه” چنین می آورد: «هذا العلم هو الذي يَفحَصُ عن الحقِّ باطلاقٍ.»[1] این علم همانست که از حقِّ مطلق کاوش می کند. منظور از “باطلاقٍ” آنست که حق خاص و مقیدی مدّ نظر نیست. بلکه مطلقِ “حقّ” منظور …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارسطو
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): سقراط و افلاطون و ارسطو به شدت به مبارزه با سوفسطائيان پرداختند و مغلطههاى آنان را آشكار ساختند و ثابت كردند كه اشياء قطع نظر از ادراك ما واقعيت دارند و داراى كيفيت مخصوصى مىباشند و حكمت عبارت است از علم به احوال اعيان …
ادامه نوشته »آمادگی برای ورود به فلسفه
طبق نظر ارسطو، فلسفه، “نظر در حق” و تلاش برای ادراک آنست. ارسطو “ادراکِ حق” را دشوار می داند. او سبب این دشواری را از ناحیه ما می داند، نه از جهت اعیان امور و واقعیت ها. او می نویسد: نظر در حق از جهت اعیانِ امور دشوار نیست، بلکه …
ادامه نوشته »سهل و ممتنع بودنِ نظر در “حق”
نظر در “حق” سهل و ممتنع است. از جهتی سهل و آسان است، و از جهتی دیگر دشوار. چرا این گونه است؟ دلیل صعوبت و دشواری آن اینست: کسی از مردم قادر نیست که حق را چنان که سزاوار است بشناسد. انسان نمی تواند در شناخت حق به بلوغ و …
ادامه نوشته »