بایگانی برچسب: مابعدالطبیعه

ملامهدی نراقی، در دو اثر خود، “اللَمَعات العرشیة” و “جامع الأفکار”، درباره “وجود رابطی” سخن گفته است. گوشه ای از یک گفتار او را از کتاب جامع الافکار نقل می کنم، که به نظرم حاوی نکته های ارزشمندی است. ایشان در این کتاب می گویند: نسبتِ عقل، به مُدرَکارتش، مانندِ …

1 – تعریف مابعدالطبیعه ابن رشد، تحت تأثیر ارسطو، در تعریف دانش “مابعدالطبیعه” چنین می آورد: «هذا العلم هو الذي يَفحَصُ عن الحقِّ باطلاقٍ.»[1] این علم همانست که از حقِّ مطلق کاوش می کند. منظور از “باطلاقٍ” آنست که حق خاص و مقیدی مدّ نظر نیست. بلکه مطلقِ “حقّ” منظور …

ذهن انسان طی فرایند “تجرید”[1] و “تعمیم”[2]، مفاهیم “عام” و “کلی” را می سازد. مبتنی بر همین دو سازوکار مفاهیم اعمّ (کلی تر) را از مفاهیم عام استخراج می کند. ذهن، این روند را تا آنجا پیش می برد، که به عام ترین مفهوم یا مفاهیم برسد. عام ترین مفهومی که در ذهن …

ابن سینا در آغاز شفاء مختصات این کتاب را چنین گزارش می کند: 1 – اصول و فروع فلسفه علوم فلسفی به اصول و فروع تقسیم می شود: فروع بر روی اصول بناء می گردد. ابن سینا در کتاب شفاء خلاصه ای از  تأملات و تفکرات و آگاهی های خویش …

سه گروه به صورت منظم و مرتب و نظام مند درباره خداوند سخن گفته اند: اصحاب ادیان، اصحاب عرفان، اصحاب فلسفه. فلسفه را از زمانهایِ بسیار دور جنبه خداشناسی بوده است. فلسفه چه به وسیله یونانی ها و چه از طریق قوم اندیشمند دیگر، آراء کثیری راجع به وجود و …

“فلسفه أولی” را گاهی “علم الهی” و “حکمت الهی” می گویند. برخی نوشته اند: «[الهی] نام یکی از اقسام سه گانه حکمت است، که عبارتند از: ریاضی، طبیعی و الهی.» فارابی می گوید: تمام “علم الهی” در کتاب «مابعد الطبیعه» [ارسطو] آمده است. آنگاه “علم الهی” را به سه بخش …