بایگانی برچسب: وجود

معنی لغوی و دقیقِ کلمه دازاین (dasein)، در زبان آلمانی، “وجود” (existence) و “بودن” (being) است. این کلمه، در اصل از دو جزء ترکیب شده است: جزء اول: دا (da) که از کلمه دار (dar) در زبان “آلمانی بالای باستان”[1] گرفته شده است و به معنی “آنجا” (there) و “اینجا” …

فاضل تونی، محمدحسین (تون ۱۲۵۱ـ تهران ۱۳۳۹ش): حقيقت وجود گاه به معناى مصداق مقابل مفهوم است، و در اين صورت از آن به منشأ آثار و طارد عدم تعبير مى ‏شود. حقيقت وجود به معناى مذكور، حقيقت واحده‏ اى است كه داراى مراتب مختلفه مى ‏باشد؛ مرتبه ‏اى از آن …

“مساوَقت”، در لغت، به معنی معیت و همراهی در سَیر و رفتن است. به گونه ای که هر یک از روندگان در جنب و کنار دیگری حرکت کند. این کلمه در اصطلاح به دو معنی اطلاق می شود: معنی اول، تساوی منطقی است، و معنی دوم ترادف به حَسَبِ مفهوم. …

پاره ای از فیلسوفان، فلسفه ورزی/فلسفیدن را کنشی می دانند که با حیرت آغاز می شود.کسان دیگری مانند یاسپرس  هم هستند که فلسفه ورزی را همان در راه بودن می دانند.[1]اگر سخن شوپنهاور را بپذیریم که «انسان حیوانی است متافیزیکی»، آنگاه فلسفیدن، چیزی می شود از گونه ی سروکله زدن …

این مطلب، درباره این نظرِ برخی از متکلمین است که می گویند: وجود، صفتی است که بر ذات حادث می شود. این ذات، در حالتِ وجود و عدم، ذات است. [یعنی نوعی و گونه ای از ثبوت را دارد.] إنَّ جماعةً من الناسِ ذَهَبُوا إلى أنَّ الوُجُودَ صِفَةٌ يَتَجَدَّدُ عَلَى …

چون وجودات دارای مراتب اند، ناگزیر برخی بالا و برخی پایین اند. وقتی از مراتب وجود سخن به میان می آید، مفهوم “عُلُوّ” و “سُفْل” هم پدیدار می شود. “عُلُوّ” به معنی “عظمت و بزرگی” و “تجبر و تکبر و خود را بزرگ شمردن” است. “عُلُوّ” و “سُفْل” (مانند فضیلت …

عده ای در طول تاریخ سعی کرده اند که یک نظام فکری بر پایه “نور” ارائه دهند. منظور از نظام فکری مجموعه اندیشه های مرتبط به هم است که می خواهد جهان را تبیین کند. بعضی از نظام های فکری تنها بخشی از جهان را تبیین می کنند، و برخی …

ابوالقاسم قشیری (م 465) در تفسیر آیه نخست سوره علق (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِی خَلَقَ)، در ذیل “خَلَقَ” می گوید: «خَلَقَهُم عَلَى مَا هُمْ بِهِ.»[1] این جمله از چند جزء ترکیب شده است: خَلَقَ، هُمْ، على، ما، هم، ب، ه. “خَلَقَ” فاعلی هم دارد که به خداوند دلالت می کند. …

ذهن انسان طی فرایند “تجرید”[1] و “تعمیم”[2]، مفاهیم “عام” و “کلی” را می سازد. مبتنی بر همین دو سازوکار مفاهیم اعمّ (کلی تر) را از مفاهیم عام استخراج می کند. ذهن، این روند را تا آنجا پیش می برد، که به عام ترین مفهوم یا مفاهیم برسد. عام ترین مفهومی که در ذهن …

فقر، رحمت،ربوبیت؛گزیده ای از مباحث جلسه 10 شرح اسفار ملاصدرا- 1394/10/19 مدرس : مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم [وبعد فيقول الفقير إلى رحمة ربّه الغني محمد المشتهر بصدرالدين الشيرازي: إنَّ السعادة ربما يظن بها أنها الفوز بالدرجات الحسيَّة والوصول إلى الریاسات الخياليَّة.] مباحث رسید به عبارت «وَبَعدُ فَيَقُولَ الفَقِيرُ …