خانه / لغت نامه فلسفی / داروینیسم

داروینیسم

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش):
در نيمه دوم اين قرن [قرن 19] بود (1859) كه نظريه داروين مربوط به «تبديل انواع» منتشر شد و ماديين آنها را بهترين وسيله پيشرفت فلسفه مادى تلقى كردند. داروين شخصاً در عقايد خود مادى نبود، فقط از جنبه «بيولوژى» (علم الحيات) فرضيه خويش را بيان كرد، ولى ماديين عصر وى از آن نظريه به نفع فلسفه مادى استفاده نمودند. دكتر شبلى شميل مادى معروف كه ابتدا شرح بخنر را بر نظريه داروين به عربى ترجمه كرد، و بعد خود قسمتهاى مختلفى به آن افزود و مجموعه ‏اى به نام‏ فلسفة النشوء و الارتقاء منتشر ساخت، در ديباچه اين كتاب اعتراف مى‏ كند كه داروين فقط از جنبه‏ علمى (نه فلسفى) نظريه تطور را كه اختصاص به موجودات زنده دارد بيان كرد و بعد عده ‏اى از طرفداران فلسفه مادى از قبيل هكسلى‏ Haksli و بخنر آن را سند ماديت، و فلسفه مادى قرار دادند.
در صفحه 16 همان كتاب مى‏ گويد:
«عجب‏تر اين است با آنكه دارون واضع اساسى اين مذهب است جميع نتايجى كه مى‏ بايست بگيرد نگرفته است.»
در مقاله اول شرح بخنر (ترجمه عربى) اين جمله را از خود داروين نقل مى‏ كند:
«مطابق آنچه تا كنون بر من كشف شده تمام موجودات زنده‏ اى كه در روى زمين پيدا شده، همه از يك اصل منشعب شده ‏اند، و اولين موجود زنده ‏اى كه در روى زمين پديد آمده است خالق، روح حيات را در او دميده است.» (مقدمه اصول فلسفه و روش رئالیسم)

همچنین ببینید

لغت نامه: وجود

فاضل تونی، محمدحسین (تون ۱۲۵۱ـ تهران ۱۳۳۹ش): حقيقت وجود گاه به معناى مصداق مقابل مفهوم …

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *