این روزها دیگر کسی شاید فرصت و حوصله ی خواندن کتاب دوازده جلدی بررسی تاریخ (a study of history) اثر «آرنولد توین بی» را نداشته باشد.اما اگر کسی با یک پرسش عمیق تاریخی یا یک بحران فراگیر اجتماعی رو به رو شود ممکن است دوباره به تاریخ به ویژه به …
ادامه نوشته »دو شیوه ی زیست
در این جستارِ کوتاه می خواهم دو نگرش فلسفی و دو شیوه ی زیست متفاوت را ازمنظر دو متفکر بزرگ معرفی کنم. یکی از این دو متفکر در جهان سنت می زیست، و دیگری در جهانِ مدرن. اولی خیام است و دومی اقبال. فلسفه ی اقبال را صرفا نمی توان …
ادامه نوشته »شهودگرایی اخلاقی
1.جایگاه شهودگرایی در میان مباحث مطرح در فلسفه اخلاق فلسفه اخلاق، تعقل و استدلال ورزی درباره مسائل بنیادین اخلاق است و به دو بخش کلی فرا اخلاق و اخلاق هنجاری تقسیم میشود. فرا اخلاق به بررسی ماهیت احکام اخلاقی و روش پژوهشِ آنها میپردازد و در آن مباحثی از قبیل …
ادامه نوشته »دیگری ِ بزرگ
یکی از گزاره های فلسفی جهان مدرن که تا حد یک مثل سایر تنزل پیدا کرده است، حرفی است که در رمان برادران کارامازوف در اثنای مکالمه ایوان و پدرش، از زبان پدر بوالهوس خانواده شنیده می شود: “اگر خدا نباشد در آن صورت همه چیز مجاز است.” منطق و …
ادامه نوشته »تاریخ اخلاقی سده ی بیستم
وقتی یک کتاب فلسفی هفتصد صفحه ای را به دست می گیری تا بخوانی، هر دم حوصله ات سر می رود و می خواهی کتاب را نابهنگام کنار بگذاری اما باز یک حسی در درون به شما می گوید: شاید نویسنده حرف مهم و بنیادینی دارد که می خواهد در …
ادامه نوشته »اینک هیچ و آنک پوچ
قدش کوتاه بود و موهایش پرپشت. خنده رو و بذله گو و حاضرجواب هم بود. موقع خندیدن دهانش را غنچه می کرد تا کسی نفهمد که دندانهای پیشینش افتاده اند. می گفت: فقط سی و پنج سال دارد شاید راست می گفت. هیچ گاه زن نگرفت هیچ گاه با …
ادامه نوشته »نیهیلیسم
نیهیلیسم[1] بر آستانه در ایستاده است (نیچه). نیچه تصویر کاملی از نیهیلیسم می دهد، هیولایی که بر آستانه ایستاده، درون و بیرون را می نگرد. مهمترین خصیصه جهان جدید نیهیلیسم است. نایهیل، امرپوچ است، نایهیلیتی ،پوچی و نایهیلیسم، پوچ گرایی مطلق، بی ارزش دانستن ارزشها، بی بنیاد دیدن هستی. نیهیلیسم، …
ادامه نوشته »حافظ و امکان بسط وجودی
بهاءالدین خرمشاهی در مورد حافظ نقل ظریفی دارد که باری می تواند راه و روزنه نوعی پلورالیسم را در عرصه حافظ شناسی بگشاید تا تلقی های متعدد و متناقض از شعر این شاعر، بی هیچ تزاحمی در کنار هم قرار گیرند. به زعم خرمشاهی “حافظ انسان کامل نیست؛ اما کاملا …
ادامه نوشته »اخلاق قاعدگی
مقدمه: زنانِ بالغ، “چرخه قاعدگی” را به صورت مستمر، در هر ماه، تجربه می کنند. این چرخه معمولاً بین ۲۱ تا ۳۵ روز، با طول متوسط ۲۸ روز طول میکشد، و حدود ۳۰ تا ۴۵ سال ادامه مییابد. این فرایندِ طبیعی، اثرات و عوارض گوناگونی را، مانند “نوسانات خلقی” به …
ادامه نوشته »تأملی در تعریف “مرض” و “بیماری” در نگاه طبیبان قدیم
قدما در تعریف “مرض” نوشته اند: « المَرَضُ إظلام الطّبيعة و اضطرابها بعد صَفائها و اعتدالها.»[1] [“مرض” تیرگی طبیعت و اضطراب آنست بعد از آنکه دارای صفاء و اعتدال بود.] از انسان رفتارهای مختلفی سرمی زند. گاهی در صدور این رفتارها نقصان و اختلالی[2] می بینیم. برای مثال یک انسان …
ادامه نوشته »