عرفان ما نسبنامهای افلاطونی دارد و این «فّلاطون خم نشین» بوده که راز حکمت را میگفته است. اعیان ثابتهاش، یادآور عالم مُثُل افلاطون بوده و این دنیای سجنالمؤمن نیز صرفا، سایهای از جنّت حقیقتش است.کاریزما و اقتدار شیخ و ولیاش نیز نسبتی با آن جباریّت فیلسوف-شاه مورد نظر افلاطون دارد …
ادامه نوشته »حافظ و سهروردی (1)
از شمنهای آسیای مرکزی و آلتایی تا اهالی کاهونا در اقیانوس آرام و بومیان قارههای آمریکا و استرالیا و آفریقا گزارشهای مستند و کمابیش مشابهی در دست است که نشان میدهد؛ چگونه این شمنها، در حالتی از سکر و خلسه موفق میشدهاند با به پرواز درآوردن روح خود، از معارج …
ادامه نوشته »نوروزنامه
نوروزنامه رساله ای است به فارسی، منسوب به خیام. موضوع آن، تاریخچه نوروز در ایران و آیینهای مربوط به آن است. نوروزنامه در سه بخش اصلی تنظیم یافته است: “دیباچه”، “آغاز کتاب نوروز نامه” و “اندر آیین پادشاهان عجم”. دیباچه، علاوه بر خطبه حکیمانه اش که می گوید: «سپاس و …
ادامه نوشته »دنیای سوفی
کتابِ “دنیای سوفی”، اثر یوستین گُردر، نویسنده نروژی است. “دنیای سوفی“، رمانی درباره تاریخ فلسفه است. میتوان با خواندن آن، از تاریخ فلسفه و سخن های مهم فیلسوفان بزرگ آگاهی یافت. داستانِ مندرج در این کتاب، متناسب با رویدادها و آراء رایج در هر دوره تاریخی و فلسفی پیش می …
ادامه نوشته »کریم مجتهدی
کریم مجتهدی، از استادان فلسفه در ایران، صبح دوشنبه ۲۴ دی به دلیل سکته و کهولت سن در ۹۳ سالگی درگذشت. وی در 1 شهریور ۱۳۰۹شمسی در تبریز زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش، گذراند. سپس با خانواده به تهران آمد و دیپلم متوسطه گرفت. در ۱۸سالگی عازم فرانسه …
ادامه نوشته »فلسفه غرب و فرهنگ غرب
“فلسفه غرب”، بخشی از فرهنگ و تمدن غربی است. “فرهنگ غربی”[1] که با نامهای “تمدن غربی”[2]، “تمدن اروپایی”[3]، “فرهنگ غرب”[4] یا “جامعه غربی”[5] نیز شناخته میشود، اصطلاحِ عامّ و فراگیری است که به میراثهای متنوع و گوناگون جهان غرب اشاره دارد. این میراث ها، شاملِ “هنجارهای اجتماعی”[6]، “ارزشهای اخلاقی”[7]، “آداب …
ادامه نوشته »هندشناسی
هر فلسفه ای رنگ و بوی زادگاه خود را دارد. برای شناخت بهتر هر فلسفه ای، شناخت زادگاه آن ضروری است. برای شناخت بهتر فلسفه هند نیز، شناختِ هند ضرورت دارد. توجه به هند، و تمرکز بر شناخت آن در میان اهالی علم وتاریخ، دیر واقع گردید. چنانکه آلبر ماله …
ادامه نوشته »روشنفکران و بحران آگاهی
شرط گفت وگوی سازنده این است که به لوازم گفت وگو هم پایبند باشیم. شرط نخستین گفت گو این است که بپذیریم: ما بر شانه غولان نشسته ایم. شرط دوم گفت وگو این است که بپذیریم: مفاهیم تعریف ندارند تاریخ دارند وقتی از تاریخ مفاهیم صحبت می کنیم بناچار باید …
ادامه نوشته »ورود به فلسفه اسلامی
فلسفه یِ اسلامی، فلسفه ای است که در کشورهای اسلامی، یا تو گویی “جهان اسلام” متداول شده است. “جهان اسلام”، یا “کشورهای اسلامی”، مناطقی است که اسلام در آنها، تأثیر شدیدی بر جامعه دارد. فلسفه اسلامی، محصول جامعه اسلامی است، و همچنین می توان گفت: محصول فلسفه یِ اسلامی، یک جامعه …
ادامه نوشته »“بابک احمدی” که می نوشت (در پاسداشت بابک احمدی)
در دهه هفتاد که کف گیر مباحث نقد ادبی در دانشکده های ادبیات _که عمدتاَ از کتاب های نقد ادبی استاد زرین کوب و فرشیدورد ارتزاق می کرد_به ته ِ دیگ خورده بود، در خارج از قلمرانی حضرات آکادمیک اتفاقات مهمی افتاد که مسیر نقد مَدرسی و مرسوم را دگرگون …
ادامه نوشته »