فلسفه سیاسی

در طول تاریخ، تقسیم های مختلفی از حکومت های موجود یا مفروض به وجود آمده است. از میان این تقسیم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1 – دیدگاه ارسطو ارسطو، نخستین کسی بود که کوشید طبقه‌بندی منظمی از حکومت‌ها به‌دست دهد. او تفاوت اصلی را، میان حکومت …

“حکومت” ها، کی و چگونه در جوامع بشری پدید آمدند؟ آیا در جوامعِ ابتدایی، سازمان های حکومت، وجود داشت؟ مطابق شواهدِ موجود، «این سازمانها در جامعه یِ ابتدائى وجود ندارند. جامعه ابتدائی به علت پیوستگی و تجانس عظیم خود بدون متابعت از شخص یا سازمانی معین عمل می کند، و …

1 – تعریف حکومت کلمه “حکومت”، به سه معنی مرتبط به هم نظر دارد: اول: گروهی از افراد که مسئول کنترل یک کشور[1] یا یک دولت[2] هستند.دوم: یک سیستم یا روش خاص برای کنترل یک کشور. چنانکه می گوییم: حکومت ائتلافی[3]، حکومت کمونیستی[4]، حکومتِ دمکراتیک[5]، حکومت توتالیتر[6] و غیره. سوم: …

عنوانِ “نظریه سیاسی”[1]، بیشتر، در سه معنی به کار می رود: اول: نظریه ای که به روابط سیاسی میان انسان ها متعلق است. این نظریه، به صورت مشخص، به “اساس و سازمان حکومت”[2] مربوط می شود. نظریه های سیاسی، اغلب، محصولِ اصطکاکات و برخوردها و اختلافات اجتماعی است. به این …

“فلسفه سیاسی”، از یکسو با “علوم اجتماعی” مرتبط است، و از سوی دیگر با علم اخلاق. “علوم اجتماعی”[1] مجموعه دانش هایی است که چگونگی رفتار و اعمال افراد و گروه‌ها و علل و دلایلِ آن‌ها را بررسی می کند. “علوم اجتماعی” شاملِ دانش هایِ جامعه‌شناسی، اقتصاد، انسان‌شناسی، علوم سیاسی و …

تعریفِ دقیقِ “فلسفه سیاسی” کار دشواری است. برخی “فلسفه سیاسی” را فاقد موضوع می دانند، و دشواریِ تعریفِ آن را به همین سبب می پندارند. فلسفه سیاسی دو کار انجام می دهد: (الف) سازمان های اجتماعی و نهادهای سیاسیِ گذشته و کنونی را شرح و توصیف می کند. (ب) ارزش …

ذهن انسان، مملوّ از تصدیقات مختلف است. این تصدیق ها، مبنایِ انتخاب ها، عمل ها و رفتارهای اوست. دیروز، در یک جمعی بودیم. صاحب خانه، اسفند دود می کرد. یکی از افرادِ حاضر در آنجا، گفت: دودِ اسفند سرِ مرا به درد می آورد. دیگری گفت: اسفند مغز را گرم …

دو سال و نیم که در دانشگاه “ام گ او” مسکو ادبیات معاصر ایران و در بنیاد ایران شناسی، مثنوی مولوی، تدریس می کردم شاهد رخدادهای عجیب و تأمل برانگیزی  هم بودم. یک بار یک جوان روسی به کلاس من آمد که گویا علم سیاست و روابط بین الملل می …

گاهی در تعریف عدل می گویند: إعطاء كلَّ ذي حقٍّ حقَّه. و در توضیح “حَقَّه” آورده اند: حَظَّه و نَصِیبَه. منظور از حظّ و نصیب، بهره و سهم است. حظ و نصیب انسانها چه چیزی هایی است؟ طبیعی است؟ یا قراردادی؟ حظ و نصیب گاهی قلمروِ توانایی ها و کنش …

شارْل‌ لوئی مونْتِسْکیو (۱۶۸۹ـ۱۷۵۵) (Charles Louis Montesquieu) در سال 1689 در قصر بِرِد (La Brede) نزدیک بوردو (Bordeaux)، در خانواده‌ای اشرافی به ‌دنیا‌ آمد، و طبق سنت خانوادگی در رشته حقوق به تحصیل پرداخت. در سال ۱۷۱۶ وارث ثروت عمویش شد و به مناصب قضایی مهمی دست یافت. هنوز به …