فلسفه برای همگان
نوشته های مرتبط
پیش درآمد: فلسفه، اختصاص به غرب یا شرق اسلامی ندارد. در نقاط مختلف جهان فلسفه های قابل توجهی وجود داشته است. هند، چین، مصر باستان از آن جمله اند. از این رو برآنم که گاهی این فلسفه ها را معرفی کنم.
فلسفه هندی (Indian philosophy)، سیستم های فکری و تأملیی است که توسط تمدن های شبه قاره هند ایجاد شده است. اندیشه هندی به مسائل مختلف فلسفی توجه داشته است که از آن جمله می توان به ماهیت جهان (کیهان شناسی)، ماهیت واقعیت (مابعدالطبیعه)، منطق، ماهیت معرفت (معرفت شناسی)، اخلاق و دین اشاره کرد.
فلسفه هندی در دامن دین هندو پرورش یافته است. علوم نظری در شبه قاره هند، به استثنای سه مکتب و کیش بودایی و جین (jaina) و چارواکا (Cārvāka)، هر گز از آیین هندو جدا نگردید.
اتصال و پیوستگی علوم نظری به سنت هندو (Sanatana Dharma)، گاهی سست و گاهی پایدار بوده است. سنت هندو، به زعم خود هندوان سنتی است پیوسته و ابدی. (Sanatana Dharma) یک اصطلاح سانسکریت است که می تواند به صورت “دین ابدی” یا “راه ابدی” یا “قانون ابدی”، “نظم تزلزل‌ناپذیر و ارجمند” یا “رهنمود باستانی و مستمر” ترجمه شود.
با این وصف هرگز گسستگی و انفصالی که در اروپا، به ویژه بعد از قرون وسطی، میان فلسفه و دین حاصل شد، در هند مصداق نیافت.
مسعود تلخابی