جرجانی، شرف الدین علی (استرآباد ۷۴۰ـ شیراز ۸۱۶ق): ادراک بر دو معنی است: 1 -حاصل شدن صورت چیزیست پیش نفس ناطقه. 2 – تمثیل و حاضر کردن حقیقت چیزی است در ذهن بدون حکم بر اثبات یا بر نفی آن. و آنرا تصورگویند و اگر حکم بیاورند تصدیق نامند. (التعریفات) …

یک کرم چاله یک مسیر فرضی از میان فضا-زمان است که می‌تواند میانبری برای طی مسافت‌های طویل در جهان خلق کند. کرم چاله‌ها توسط نظریه‌ی نسبیت عام اینشتین پیش بینی شده‌اند. تئوری کرم چاله‌ها در سال 1935، آلبرت اینشتین و ناتان روزن از نظریه‌ی نسبیت عام استفاده کردند تا وجود …

بهجت؛ گزیده ای از مباحث جلسه 11 شرح اسفار ملاصدرا- 1394/11/10 مدرس: مسعود تلخابی بهجت که فیلسوفان به کار می برند و عرفا هم به کار برده اند، یعنی چه؟ بهجت به معنی شادابی و طراوت و زیبایی است؛ در قرآن به صورت بهیج آمده است، در وصف نباتات: «مِن …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): «وهميّات» يعنى ادراكاتى كه هيچ گونه مصداقى در خارج ندارند و باطل محض مى‏ باشند، مثل تصور غول و سيمرغ و شانس و امثال آنها. (پاورقی های اصول فلسفه و روش رئالیسم)

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): «اعتباريّات» يعنى مفاهيمى كه در خارج مصداق واقعى ندارند لكن عقل براى آنها مصداق اعتبار مى‏ كند يعنى چيزى را كه مصداق واقعى اين مفاهيم نيست مصداق فرض مى‏ كند؛ … براى آنكه خواننده فى الجمله بتواند ادراكات حقيقى را از ادراكات اعتبارى تميز …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): «حقايق» يعنى مفاهيمى كه در خارج مصداق واقعى دارند. (پاورقی های اصول فلسفه و روش رئالیسم)

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): «فلسفه» در نقطه مقابل «سفسطه» قرار دارد و چون سوفسطائى منكر واقعيت خارج از ظرف ذهن است و تمام ادراكات و مفاهيم ذهنى را انديشه خالى مى‏ داند، در نظر وى «حقيقت» يعنى ادراك مطابق با واقع معنى ندارد؛ اما فيلسوف به واقعيتهاى خارج …

گربه‌ی شرودینگر توصیف معروفی از اصل برهم نهی در  نظریه‌ی کوانتوم است که توسط اروین شرودینگر در سال 1935 ارائه شده است. گربه‌ی شرودینگر توصیف کاملی از تناقض بین آنچه نظریه‌ی کوانتوم در ارتباط با طبیعت و رفتار ذرات در ابعاد میکروسکوپی به ما می‌گوید و آنچه که ما از …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): [رمز گرایی گذشتگان: ] صدر المتألّهين در اواخر جلد دوم اسفار كلماتى از ثاليس و انكسيمانوس و آناكساگوراس‏ Anaxagoras و انباذقلس و افلاطون و ارسطو و ذيمقراطيس و ابيقورس (اپيكور) Epicur و عده ديگر نقل مى‏ كند، و مدعى است كه كلمات پيشينيان مشتمل …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): دكتر ارانى به اعتراف خود پيروان مكتب ماترياليسم ديالكتيك از بهترين دانشمندان اين مكتب است. در سرمقاله شماره بهمن ماه 1327 مجله مردم (نشريه تئوريك حزب توده ايران) مى ‏نويسد: «ارانى از لحاظ وسعت معلومات و جامعيّت علمى بى‏ نظير است.» دكتر ارانى علاوه …