فلسفه

دلبستگی هدایت به کافکا و سارتر نشان می دهد که او، رمان های فلسفی را به درستی می شناخته. پاره ای از آثار خود او هم،‌ رنگ  و بوی فلسفی دارند. هدایت را نمی توان به معنی اخص یک فیلسوف یا روشنفکر دانست هرچند اگر رویکرد فلسفی یا روشنفکرانه ای  …

نیهیلیسم همیشه به مثابه ی یک جریان فلسفی ظاهر نمی شود گاهی اوقات  هم فقط یک حس است که مدتی می ماند، و بعد محو می‌ شود. حالت سومی هم هست که به آن وضعیت نیهیلیستی می گویند. پرسش این است که این سه ساحت چه نسبتی با هم دارند؟ …

کانت معتقد بود: پاره ای از پرسش ها همیشه مبهم و ناگشوده و لاینحل باقی می مانند. نمونه اش جبر و اختیار و حدوث و قدم جهان. دلیلش هم این است که هرچه شما برهان بیاوری که آدمی مجبور است دیگری  هم دلیل می آوردکه آدمی مختار است. معنای زندگی …

جابری درکتاب «تکوین العقل العربی» به مقایسه سه نوع عقل می پردازد: عقل یونانی، عقل عربی و عقل ایرانی و بعد مشخصات هریک را بر می شمارد. در بررسی عقل ایرانی به ما می گوید: که ایرانیان همواره به نوعی از باطنی گری یا عقل تأویلگرگرایش داشتند نمونه اش هم …

۱- در جدال خاطره و فراموشی هیچ یک به پیروزی مطلق نمی رسند. همیشه نوعی آتش بس و نوعی تعامل و نوعی از دیالکتیک  آشتی جویانه بین آنها رخ می دهد. آدمی صرفا با فراموشی نمی تواند ادامه حیات دهد، حتی اگر بخواهد همه ی خاطراتش را محو و نابود …

کتاب «تاریخ اجتماعی مردن» اثر آلن کلهیر با ترجمه خوب قاسم دلیری (انتشارات ققنوس) را شاید خوانده باشید! ارزش این کتاب معطوف است به  نوع نگاه تاریخی نویسنده. نویسنده چگونه مردن را در چهار دوره تاریخی بررسی می کند: الف – دوره سنگ یا دوره ی جست و جوگری و …

بهاءالدین خرمشاهی در مورد حافظ نقل ظریفی دارد که باری می تواند راه و روزنه نوعی پلورالیسم را در عرصه حافظ شناسی بگشاید تا تلقی های متعدد و متناقض از شعر این شاعر، بی هیچ تزاحمی در کنار هم قرار گیرند. به زعم خرمشاهی “حافظ انسان کامل نیست؛ اما کاملا …

مقدمه کلمه “فصّ”، در مکتوباتِ فلسفی و عرفانی به کار رفته است. فارابی نام یکی از مهم ترین کتاب های خود را “فصوص الحکم” نهاده است. ابن عربی نیز کتابِ مشهورِ عرفانیِ خود را به همین نام موسوم کرده است. وی هر فصل از این کتاب را با همین کلمه …

مقدمه: کلمه “فحص” در گفته ها و نوشته های علمی و فلسفی بسیار به کار می رود. دانستن معنی آن، ما را در فهم روش کار فیلسوفان و دانشمندان کمک می کند. این کلمه دو معنی دارد. یک اصلی و اولی و دیگری ثانوی. معنی نخستین آن کندن و کاویدن …

1 – تعریف طلسم “طلسم” را به صورت های مختلف و متقارب به هم تعریف کرده اند. به تعریف های زیر توجه فرمایید: الف – شیئی که معتقدند خوش شانسی می آورد، یا صاحبش را از آسیب در امان نگه می دارد.[1] ب – شیئی که تصور می شود دارای …