فلسفه أولی

گزیده ای از جلسه 141 شرح اسفار ملاصدرا – 98/05/27 مدرس: مسعود تلخابی بحث درباره “بساطت وجود” بود… «ملاصدرا» در این فصل چه چیزی را می خواهد اثبات کند؟ … عرض کردم می خواهد “بساطت وجود” را اثبات کند، می خواهد بگوید که وجود امر بسیطی است و نه جزء …

گاهی “تعقل” را چنین تعریف می کنند: «ادراک کلیات.» آنچه از تعقل حاصل می شود، “معقول” نام می گیرد. “معقولات” یا “ادراکات کلی” بر دو قسم اند: معقولات اولیه و معقولات ثانویه. “معقولات ثانویه” خود بر دو نوع تقسیم می شوند: الف – معقولات ثانویه منطقی ب – معقولات ثانویه …

فلسفه أولی درباره “امور عامه” سخن می گوید. منظور از “امور عامه” اوصافی است که عارض “موجود بما هو موجود” می شود. یعنی بی هیچ واسطه ای عارض “موجود” می شود. چون “موجود” عام ترین مفهومی است که در ذهن انسان وجود دارد، و هر چیزی مصداق آن می باشد، …

فلسفه ٔ أولی کلی ترین دانش است، زیرا از اموری سخن می گوید که اختصاص به موجود خاصی ندارد، بلکه همه موجودات را در بر می گیرد. این امور را گاهی “امور عامه” می نامند. امور عامه شامل مفاهیمی است که عارض موجود مطلق (موجود بما هو موجود) می شود. …

به “ارتباطی که میان علت و معلوش وجود دارد”، “علیت” می گویند. در این تعریف چند نکته نهفته است: اول – دو شیئ وجود دارد: “شیئ الف” و “شیئ ب”. دوم – نکته دوم را به دو صورت می توان بیان کرد: “شیئ ب” از “شیئ الف” به وجود آمده …

“علیت” را به صورت های مختلفی تعریف کرده اند. از جمله آن تعاریف اینست: «ارتباط میان چیزی که اتفاق افتاده است، و علتِ آن اتفاق.» گاهی “علیت” به عنوان یک اصل و قانون مطرح می شود، و مُفاد آن چنین گزارش می شود که: «هیچ چیزی بدون علت نمی تواند …

بخش هایی از کشتی «تسئوس» در طی سالیان متمادی بالاجبار تعویض می شوند. سرانجام، کل کشتی از مواد جدید تشکیل می شود. به همین ترتیب، ما انسان ها نیز دائماً در حال تغییر هستیم؛ اما آیا ما هنوز همان فرد هستیم؟ چه چیزی به ما هویت می دهد؟ چه چیزی …

«فلسفه» واژه ای یونانی به معنی عشق به خرد است. فلسفه مطالعه واقعیت غایی، علل، و اصول اساسی هستی و تفکر است که می تواند جنبه های بسیار و ظهورات مختلفی با توجه به رویکرد فیلسوفان مختلف داشته باشد.  اشتغال به فلسفه و در واقع جستجو برای حقیقت در دنیای …

هر رفتاری خارج از پنج حکم (واجب، حرام، مستحب، مکروه، مباح) نیست. حال،  “فلسفه” به عنوان فعل، چه حکمی دارد؟ در قرآن آیات بی‌شماری وجود دارد که بیان می‌کند فعلِ ” فلسفه” واجب است. ” ابن رشد” به عنوان فقیه با اشاره به این آیات بیان می‌کند  “فلسفه” شرعا واجب …