خانه / لغت نامه فلسفی (صفحه 8)

لغت نامه فلسفی

لغت نامه: استدلال

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): وقوع خطا در بعضى موارد سبب نمى ‏شود كه ما از جميع معلومات خود حتى از فطريات و حقايق مسلّمه سلب اعتماد نموده و منكر جميع واقعيت هاى خارج كه از راه علم به آنها رسيده ‏ايم بشويم، بلكه خود همين پى بردن به …

ادامه نوشته »

لغت نامه: استدلال های عقلی

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): وقوع خطا در بعضى موارد سبب نمى ‏شود كه ما از جميع معلومات خود حتى از فطريات و حقايق مسلّمه سلب اعتماد نموده و منكر جميع واقعيت هاى خارج كه از راه علم به آنها رسيده ‏ايم بشويم، بلكه خود همين پى بردن به …

ادامه نوشته »

لغت نامه: استخراج

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): تواريخ قديم جماعتى از حكما و علماى نجوم را نام مى‏ برد كه به عنوان «هرامسه» خوانده مى‏ شوند و دوره آنان را قبل از دوره يونانيان ضبط مى ‏كند. معروف ‏ترين آنان همان است كه «هرمس الهرامسه» خوانده مى‏ شود و هر گاه …

ادامه نوشته »

لغت نامه: استبداد

ولتر، فرانسوا ماری ارویه (۱۶۹۴ ـ ۱۷۷۸) (1105 – 1192 ه.ق): جهان پر از فقر و فساد و نادانی است و این حکومت های استبدادی و اشرافی است که سرمنشأ همه ی این شرور است. این جهان بهترین جهان های ممکن نیست. بیماری، جهل، شر، جنگ، فقر و فساد… لطف …

ادامه نوشته »

لغت نامه: ارمیس

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): تواريخ قديم جماعتى از حكما و علماى نجوم را نام مى‏ برد كه به عنوان «هرامسه» خوانده مى‏ شوند و دوره آنان را قبل از دوره يونانيان ضبط مى ‏كند. معروف ‏ترين آنان همان است كه «هرمس الهرامسه» خوانده مى‏ شود و هر گاه …

ادامه نوشته »

لغت نامه: طبقات اجتماع

لغت نامه دهخدا (1377): طبقات اجتماع. [ طَ ب َ ت ِ اِ ت ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب) مردمی که از نظر وضع اجتماعی و اقتصادی با هم متفاوتند. مقریزی در رساله ٔ اغاثةالامة بکشف الغمة طبقات اجتماع را بدینسان تقسیم کرده است: 1 – اهل دولت. …

ادامه نوشته »

لغت نامه: جامعه (society)

دانش نامه دانش گستر (1389): جامعه (society) گروهی وسیع شامل سازمان‌های متعدد و تعدادی از انسان‌ها که درطی ادوار از اتکای متقابل اجتماعی و انتظام جمعی بهره‌مند باشد. جامعه مفهومی است که از روابط بین افراد پدید می‌آید، اما ماهیتی متفاوت از مجموع خصوصیات فردی را احراز می‌کند. به تعبیر …

ادامه نوشته »

لغت نامه: ارسطو

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): سقراط و افلاطون و ارسطو به شدت به مبارزه با سوفسطائيان پرداختند و مغلطه‏هاى آنان را آشكار ساختند و ثابت كردند كه اشياء قطع نظر از ادراك ما واقعيت دارند و داراى كيفيت مخصوصى مى‏باشند و حكمت عبارت است از علم به احوال اعيان …

ادامه نوشته »

لغت نامه: ارزش

نَفیسی، علی‌اکبر (کرمان ۱۲۶۳ـ تهران ۱۳۴۲ق): ارزش‏ (arzec) م ح. پ. ارزيدن. و ا. بها و قيمت. و قدر و لياقت و مرتبه. (فرهنگ نفیسی) مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): شبهات ايده آليسم هر چند از آن جهت كه مى ‏خواهد بر خلاف بديهى و حقايق مسلّمه نتيجه بگيرد …

ادامه نوشته »

لغت نامه: ارتقاء

طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش): عده ديگرى…از غير فلاسفه كه از غير طريق استدلال سير مى‏ كنند نبايد «ايده آليست» شمرد و با همين ترازو سنجيد، مانند: (1) دسته‏اى از عرفا كه راه وصول به حقايق را تنها كشف ذوقى معرفى كرده‏اند و روش استدلال را منكرند. (2) گروهى …

ادامه نوشته »