فلسفه برای همگان
نوشته های مرتبط
1 – فلسفه و شاخه های آن
فلسفه، شناخت و فهمِ عقلانی چیزهای بنیادینی از قبیل “واقعیت” و “وجود”، “دانش و معرفت”، “اخلاق”، “خدا” و امثال اینهاست.
فلسفه چند شاخه اصلی دارد: منطق، فلسفه اولی (متافیزیک)، معرفت شناسی، زیبایی شناسی، فلسفه سیاسی.
در اینجا می خواهم درگاه های ورود به فلسفه را معرفی کنم. منظورم کتابهای نسبتا ساده ای هستند که می توانند ما را به دنیای فلسفه وارد کنند. البته انتخاب این درگاه ها سلیقه ای و ذوقی و شخصی است.
نخست از تاریخ فلسفه آغاز می کنم، زیرا تاریخ فلسفه، بستر فهم فلسفه است. از این رو دانستن آن برای ورود به فلسفه ضرورت دارد.
2 – تاریخ فلسفه
دنیای سوفی، یوستین گُردِر
ماجراهاى جاودان در فلسفه؛ نوشته هانرى توماس و دانالى توماس.
تاريخ فلسفه؛ ويل دورانت
سير حكمت در اروپا؛ محمد على فروغى
تاريخ فلسفه غرب؛ نوشته برتراند راسل
تاريخ فلسفه؛ فردريك كاپلستون
تاریخ فلسفه راتلج
تاريخ فلسفه؛ نوشته اميل بريه
پندار گسترش پذيرى بى پايان حقيقت؛ امير مهدى بديع
فيلسوفان بزرگ؛ كارل ياسپرس.
بزرگان فلسفه؛ نوشته هانرى توماس
تاریخ فلسفه غرب؛ مصظفی ملکیان
تاریخ فلسفه در قرن بیستم؛ کریستیان دولا کامپانی، ترجمه باقر پرهام
جریان های بزرگ در تاریخ اندیشه غربی؛ فرانکلین لوفان بومر، ترجمه حسین بشیریه
فلاسفه بزرگ؛ آندره کرسون، ترجمه کاظم عمادی
فلاسفه بزرگ (آشنایی با فلسفه غرب)؛ براین مگی، ترجمه عزت الله فولادوند
علاوه بر اینها کتابهای فراونی وجود دارد که به طور اختصاصی درباره دوره یِ خاص یا فیلسوف خاصی سخن می گویند.
درباره تاریخ فلسفه ایرانی و اسلامی هم کتابهای خاصی وجود دارد:
تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی؛ ذبیح الله صفا
ماجرای فکر فلسفی، دینانی
تاریخ فلسفه در اسلام؛ م.م. شریف
تاریخ فلاسفه ایرانی؛ علی اصغر حلبی
تاریخ فلسفه اسلامی؛ هانری کربن
سیر فلسفه در ایران؛ اقبال لاهوری
فیلسوفان جهان اسلام؛ عبدالرحمن بدوی
3 – فلسفه اولی = متافیزیک= علم کلی
اصول فلسفه و روش رئالیسم؛ سید محمدحسین طباطباییی
کاوشهای عقل نظری؛ مهدی حائری یزدی
علم کلی؛ مهدی حائری یزدی
هرم هستی؛ مهدی حائری یزدی
الهیات، محمد حسین فاضل تونی
مابعدالطبیعه؛ ریچارد تیلور، ترجمه محمد جواد رضایی
فلسفه عمومی یا مابعدالطبیعه؛ پل فولکیه، تجمه یحیی مهدوی
مابعدالطبیعه؛ فلیسین شاله، ترجمه عبدالحسین زرین کوب
از آن سوی افق؛ عبدالحسین زرین کوب [این رساله یِ کوتاه در کتاب با کاروان اندیشه جاپ شده است.]
4 – فلسفه اخلاق
کیمیای سعادت؛ ابوعلی مسکویه رازی، ترجمه میرزا ابوطالب زنجانی
اخلاق ناصری؛ خواجه نصیر طوسی
تحقیق در مبادی اخلاق؛ دیوید هیوم، ترجمه رضا تقیان ورزنه
اخلاق؛ جورج ادوارد مور، ترجمه اسماعیل سعادت
ارزش و اخلاق در جهان بدون خدا؛ اریک ج. ویلنبرگ
تاریخ فلسفه اخلاق غرب؛ ویراسته لارنس سی. بکر
5 – معرفت شناسی
تحلیل ذهن؛ برتراند راسل
نظریه شناخت؛ م.ک. فورت، ترجمه فرهاد نعمانی منوچهر سناجیان
حدس ها و ابطال ها؛ کار پوپر
فلسفه ذهن؛ کیت مسلین، ترجمه مهدی ذاکری
فلسفه نفس؛ ویلیام دی هارت، ترجمه امیر دیوانی
6 – منطق
رهبر خرد؛ محمود شهابی [این کتاب تبیین خوبی از منطق قدیم مندرج در آثار ابن سینا ارائه می کند.]
منطق صوری؛ محمد خوانساری
درآمدی به منطق جدید؛ ضیاء موحد
مبانی منطق جدید؛ لطف اله نبوی
7 – زیبایی شناسی
حقیقت و زیبایی؛ بابک احدی
آشنایی با ارای متفکران درباره هنر؛ محمد مددپور
ماهیت نظریه های هنر؛ جورج دیکی، ترجمه ابوالفضل مسلمی (مقاله)
مبانی فلسفه هنر؛ آن شپرد، ترجمه علی رامین
مارکسیسم و زیبایی شناسی؛ استوارت سیم، ترجمه مشیت علایی
8 – فلسفه سیاسی
فلسفه سیاسی؛ جین همپتن، ترجمه خشایار دیهیمی
9 – کلیات فلسفه
بعضی از کتاب های فلسفی، همه شاخه های فلسفه را به اختصار یکجا آورده است. این کتابها می توانند برای نوآموزان مفیدتر باشد.
لذات فلسفه؛ ویل دورانت
کلیات فلسفه؛ ریچارد پاپکین و آوروم استرول، ترجمه جلال الدین مجتبوی
تاریخ فلسفه غرب؛ رجینالد جان هالینگ دیل، ترجمه عبدالحسین آذرنگ [این کلمه علاوه بر اینکه درباره کلیات همه شاخه های اصلی فلسفه سخن می گوید، تاریخ فلسفه غرب را هم به اختصار آورده است.]
مسعود تلخابی