فلسفه اخلاق

مردان ژاپنی درد قاعدگی را شبیه سازی کردند. زمانی می توانیم  کسی را به درستی قضاوت کنیم که قادر به فهم شرایط او باشیم. قضاوت درست، مبنای “رفتار اخلاقی”[1] است. از شرایطی که فهم آن برای مردان دشوار است، “قاعدگی زنان”، و اختلالات جسمی و خُلقی است که در این …

«گذشته و آينده دو عدم است و ما بين دو نيستی كه سرحد دو دنياست، دمی را كه زنده ايم دريابيم! استفاده بكنيم و در استفاده شتاب بكنيم.»[1] مُفادِ این گزاره در چند جا از رباعیات خیام انعکاس یافته است. برای نمونه در جایی می گوید: از دی که گذشت …

برخلاف داستایفسکی_که با “منطق مکالمه” و ایجاد فضایی چند صدایی در سیر داستان، عملاً بی طرفی خود را اعلام می کند_تولستوی هیچ ابایی در جانبداری از شخصیت هایش ندارد. مثلاً در رمان آناکارنینا تمام قد پشت سر ِ کنستانتین لوین می ایستد و ما می توانیم همه ویژگی های عینی …

در اینجا، آنچه را که هست، می گوییم: “حق و واقع”، یا “حقیقت و واقعیت”. پس بیایید فعلا چنین توافق کنیم که آنچه را که هست، “حق” بنامیم. کلمه یِ حق هم، برای این معنی، سزاوار است. زیرا که در اصل به معنی ثبوت است، و به آنچه که ثابت …

مقدمه: “لارنس کلبرگ”[1]، سطوح و مراحل “رشد اخلاقی انسان” را تبیین کرده است. منظور از “رشد اخلاقی”[2] شکل گیری و بلوغ حس “درست و غلط/خوب و بد” در کودکان در سیر طبیعی “رشد شناختی”[3] است.[4] گویا احساسِ “حیاء و شرم” نیز در انسان، در آغاز این مرحله پدیدار می شود. …

این روزها دیگر  کسی  شاید فرصت و حوصله ی خواندن کتاب دوازده جلدی بررسی تاریخ (a study of history) اثر «آرنولد توین بی» را نداشته باشد.اما اگر کسی با یک‌ پرسش عمیق تاریخی  یا یک بحران فراگیر اجتماعی رو به رو شود ممکن است  دوباره به تاریخ به ویژه به  …

در این جستارِ کوتاه می خواهم دو نگرش فلسفی و دو شیوه ی زیست متفاوت را ازمنظر دو متفکر بزرگ معرفی  کنم. یکی از این دو متفکر در جهان سنت می زیست، و دیگری در جهانِ مدرن. اولی خیام است و دومی اقبال. فلسفه ی اقبال را صرفا نمی توان …

1.جایگاه شهودگرایی در میان مباحث مطرح در فلسفه اخلاق فلسفه اخلاق، تعقل و استدلال ورزی درباره مسائل بنیادین اخلاق است و به دو بخش کلی فرا اخلاق و اخلاق هنجاری تقسیم می­شود. فرا اخلاق به بررسی ماهیت احکام اخلاقی و روش پژوهشِ آن­ها می­پردازد و در آن مباحثی از قبیل …

یکی از گزاره های فلسفی جهان مدرن که تا حد یک مثل سایر تنزل پیدا کرده است، حرفی است که در رمان برادران کارامازوف در اثنای مکالمه ایوان و پدرش، از زبان پدر بوالهوس خانواده شنیده می شود: “اگر خدا نباشد در آن صورت همه چیز مجاز است.” منطق و …

وقتی یک کتاب فلسفی هفتصد صفحه ای را به دست می گیری تا بخوانی، هر دم حوصله ات سر می رود  و می خواهی کتاب را نابهنگام کنار بگذاری اما باز یک حسی در درون به شما می گوید: شاید نویسنده حرف مهم ‌و بنیادینی دارد که می  خواهد در …