از آرمان تا واقعیت خانم باربارا تاکمن، مورخ و متفکر آمریکایی، میگوید:حاکمان در عرصه حکومت، همیشه برخلاف عقل، و حتی منافع خردمندانه و ملی خویش عمل میکنند. به زعم وی کل تاریخ بشر از جنگ تروای یونان تا جنگ ویتنام، عرصه سیر نابخردی سیاستمداران و جنگسالاران بوده و انسان، علیرغم …
ادامه نوشته »به بهانه داستان «کبوتر طوقدار» ۱
کلیله و دمنه تنها اثر ادبی در جهان باستان است که از حدود هزار و پانصد سال پیش تا بدین سو، مقصد و مهمان بسیاری از زبانها، من جمله: سریانی، عربی، عبری، فارسی، پهلوی، یونانی، ترکی، لاتینی، حبشی و … شده است. این حد از اقبال به ترجمه این تحفه …
ادامه نوشته »ثنویت وجود و ماهیت
تحلیل پدیدارها، به “ماهیت” و “وجود”، بنیادی ترین تحلیلِ متافیزیک و فلسفه اولی است. شما در همه بخش های متافیزیک این تحلیل را مشاهده می کنید. به ویژه، در فلسفه صدرایی رنگ و بوی محسوس تری به خود می گیرد. کتاب، خودکار، مداد، خرما، چایی و همه پدیدارها به دو …
ادامه نوشته »ما و فلسفه اشراق ۲
عرفان ما نسبنامهای افلاطونی دارد و این «فّلاطون خم نشین» بوده که راز حکمت را میگفته است. اعیان ثابتهاش، یادآور عالم مُثُل افلاطون بوده و این دنیای سجنالمؤمن نیز صرفا، سایهای از جنّت حقیقتش است.کاریزما و اقتدار شیخ و ولیاش نیز نسبتی با آن جباریّت فیلسوف-شاه مورد نظر افلاطون دارد …
ادامه نوشته »حافظ و سهروردی (1)
از شمنهای آسیای مرکزی و آلتایی تا اهالی کاهونا در اقیانوس آرام و بومیان قارههای آمریکا و استرالیا و آفریقا گزارشهای مستند و کمابیش مشابهی در دست است که نشان میدهد؛ چگونه این شمنها، در حالتی از سکر و خلسه موفق میشدهاند با به پرواز درآوردن روح خود، از معارج …
ادامه نوشته »نوروزنامه
نوروزنامه رساله ای است به فارسی، منسوب به خیام. موضوع آن، تاریخچه نوروز در ایران و آیینهای مربوط به آن است. نوروزنامه در سه بخش اصلی تنظیم یافته است: “دیباچه”، “آغاز کتاب نوروز نامه” و “اندر آیین پادشاهان عجم”. دیباچه، علاوه بر خطبه حکیمانه اش که می گوید: «سپاس و …
ادامه نوشته »از بستر های زیست اخلاقی (اخلاق قاعدگی)
مردان ژاپنی درد قاعدگی را شبیه سازی کردند. زمانی می توانیم کسی را به درستی قضاوت کنیم که قادر به فهم شرایط او باشیم. قضاوت درست، مبنای “رفتار اخلاقی”[1] است. از شرایطی که فهم آن برای مردان دشوار است، “قاعدگی زنان”، و اختلالات جسمی و خُلقی است که در این …
ادامه نوشته »فلسفه
آفتاب، هنوز طلوع نکرده بود. قرارمان، درْ خروجی شهر بود. می خواستیم به کنار رودخانه برویم. همه جمع شدند، و به طرف رودخانه حرکت کردیم. رودخانه فاصله چندانی با شهر نداشت. از دور صدای آب به گوش می رسید. کم کم خود رودخانه هم دیده می شد. بساط خویش را …
ادامه نوشته »تقریری از قانون علیت
جهان، مملوّ از پدیدار های گوناگون است. این پدیدار ها، ماهیت هایِ موجودی هستند، که جهان ما را شکل داده اند. به این معنی که می توانیم درباره هریک از آنها جمله ای بسازیم و بگوییم: «این موجود است.» مانندِ «خورشید، موجود است.» «نور، موجود است.»، «فوتون، موجود است.»، «فوتون، …
ادامه نوشته »دنیای سوفی
کتابِ “دنیای سوفی”، اثر یوستین گُردر، نویسنده نروژی است. “دنیای سوفی“، رمانی درباره تاریخ فلسفه است. میتوان با خواندن آن، از تاریخ فلسفه و سخن های مهم فیلسوفان بزرگ آگاهی یافت. داستانِ مندرج در این کتاب، متناسب با رویدادها و آراء رایج در هر دوره تاریخی و فلسفی پیش می …
ادامه نوشته »