لغت نامه فلسفی

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): به طورى كه از كلماتى كه قدما نقل كرده ‏اند بر مى ‏آيد، نخستين بحثهاى فلسفى‏ را كه صورت مكتب فلسفى به خود گرفته «هرمس» Hermes حكيم تنظيم نموده، و عده ‏اى از فلاسفه كه «هرامسه» خوانده مى‏ شوند در مكتب او تعليم و …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): از زمانهاى قديم آراء و عقايد مادى مربوط به نفى علت اولى يا نفى غايت يا نفى تجرد روح در كتب فلسفه مطرح مى‏شود، ولى چيزى كه به حسب تاريخ مسلّم است اين است كه در ميان پيشينيان هيچگاه يك مكتب مشخص مادى كه …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): اين كتاب مشتمل بر يك دوره مختصر فلسفه است؛ مهمات مسائل فلسفه را بيان مى كند، و سعى شده است كه حتى الامكان ساده و عمومى فهم باشد، تا جميع اشخاصى كه ذوق فلسفى دارند، با داشتن اطلاعات مختصرى به فراخور حال خود استفاده …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): با اين كه مدتى است كه توجه علاقه‏ مندان جلب شده است كه عقايد و آراء جديد در فلسفه قديم وارد شود، و بين نظريات جديد و نظريات فلاسفه اسلامى مقايسه شود، متأسفانه تا كنون اين منظور عملى نگرديده، و از آن زمان تا …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): [مقایسه فلسفه اولی در غرب و شرق اسلامی: ] روى هم رفته در آن فنى كه از قديم به عنوان «فلسفه حقيقى» يا «علم اعلى» شناخته شده است، يعنى فن تحقيق در نظام كلى عالم و توضيح سرا پاى هستى، در اروپا چه در …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): [مبدء فلسفه جدید غرب: ] مقارن زمانى كه صدر المتألّهين در ايران مشغول زير و رو كردن فلسفه و ريختن‏ طرح جديدى بود (قرن يازدهم هجرى و شانزدهم ميلادى) در اروپا نيز جنبش علمى و فلسفى عظيمى كه مقدماتش از چند قرن پيش از …

فرهنگ معین (1380): ژوزف آرتور (کنت د) سیاستمدار و نویسنده فرانسوی (و. ویل داواری 1816 – ف. 1882 م.). وی نخست به عنوان مامور سیاسی به سویس و یونان و ایران و برزیل رفت. مهمترین اثرش [رساله درباره نابرابری نژادهای انسانی] می باشد. گبینو داستانها و خاطرات سفرهای خود را …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): از زمان ارسطو كه بر خلاف نظريات استادش افلاطون قيام كرد پيوسته دو مكتب و دو مشرب فلسفى به موازات يكديگر سير مى ‏كرد، كه افلاطون و ارسطو هر يك نماينده يكى از اين دو مشرب فلسفى بودند، و در هر يك از دوره‏ …

مُطهّری‌، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): فلسفه اسلامىِ [قرون اخیر]، از سه قرن و نيم پيش تا كنون، … متأسفانه كما هو حقّه هنوز در جهان معرفى نشده است، و قهراً از طرف طبقه جوان و تحصيل كرده ‏هاى جديد خودمان نيز كه معمولًا اطلاعاتشان در اين زمينه‏ ها از …

بِیهَقی، ابوالفضل محمد بن حسین (۳۸۵ـ۴۷۰ق): مردمان را رایگان علم آموزد [بوحنیفه]. (تاریخ بیهقی ص 277). سَنائی، ابوالمَجْد مَجْدودِ بن آدم (غزنه ۴۷۳‌ـ‌‌۵۳۵‌ق): چو علم آموختی از حرص آنگه ترس، کاندر شب چو دزدی با چراغ آید، گزیده تر برد کالا لغت نامه دهخدا (1377): علم آموختن: تعلیم دادن دانش، …