طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش):
عده ديگرى…از غير فلاسفه كه از غير طريق استدلال سير مى كنند نبايد «ايده آليست» شمرد و با همين ترازو سنجيد، مانند:
(1) دستهاى از عرفا كه راه وصول به حقايق را تنها كشف ذوقى معرفى كردهاند و روش استدلال را منكرند.
(2) گروهى از اصحاب شرايع كه معلومات صحيحه را به معلوماتى كه از طريق وحى آسمانى و اديان انبياء و رسل اخذ مى شود محدود مى سازند. همچنين طايفه ديگر از فلاسفه كه عالم را به حسب روش علمى از دو سنخ مختلف مادى و مجرد مؤلّف دانسته و به حسب روش عملى به تنزّه از عالم مادى فانى و ارتقاء و انجذاب به عالم عقلى باقى دعوت مى كنند، چنانكه از امثال «هرمس و بليناس و فيثاغورس و افلاطون و افلوطين» نقل كرده اند. (اصول فلسفه و روش رئالیسم)
***
افلوطين (plotin) سر دسته فلاسفه معروفى است كه به نام «افلاطونيان» جديد خوانده مى شوند. وى در سال 205 بعد از ميلاد تولد يافته و در سال 270 ميلادى در گذشته است و مردى عارف و مرتاض بوده است، به ايران و هند مسافرت كرده است و شايد بسيارى از عقايد عرفانى خويش را از ايران و هند استفاده كرده باشد. گويند كتاب معروف “اثولوجيا” كه منسوب به “ارسطو”ست تأليف “افلوطين” است.
منبع: اصول فلسفه و روش رئالیسم (1368) / 1 ، 73 (پاورقی)