ریمون آرون معتقد بود: اصطلاح «جامعه ی روشنفکران» نخستین بار در روسیه ی سده ی نوزدهم ساخته شده است.[1] این دسته از روشنفکران تحصیل کرده بودند. با اندیشه های متفکرین اروپایی به ویژه فرانسه و آلمان آشنا بودند. همه برخاسته از یک طبقه اشرافی یا خرده بورژوا بودند، و روحیه …
ادامه نوشته »جلسه شانزدهم (بخش سوم) و جلسه هفدهم (بخش اول): حق و حقیقت – 29 / 01 / 1395 – 05 / 02 / 1395
شرح اسفار ملاصدرا جلسه: 16و 17 (بخش سوم جلسه اول و بخش اول جلسه هفدهم) تاریخ: 29 / 01 / 1395 – 05 / 02 / 1395 مدرس: مسعود تلخابی یک نکته ای را این جا بگویم و این باز مهم است و ممکن است در جا هایی بشنوید و …
ادامه نوشته »تفسیر ترتیبی قرآن؛ سورة الفاتحة (1): آیة 1؛ بِسْمِ… متعلق «بسم الله …» چیست؟ – گفتار دوم –
آیه: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ (فاتحة الکتاب: 1) «بسم الله…»، جار و مجرور است. هر جار و مجروری متعلقی می خواهد. متعلق این جار و مجرور چیست؟ در پاسخ به این مسأله، اقوال متعددی وجود دارد: قول اول: «بسم» جار و مجرور است، و متعلق به کلمه محذوفی است. به …
ادامه نوشته »رمانتیسم فلسفی (۲)
[1 – تحقیقات درباره رمانتیسم در ایران] تحقیقات مربوط به رمانتیسم در ایران علی الاغلب، پیرامون رمانتیسم ادبی-هنری صورت گرفته است. هنوز مبانی فلسفی رمانتیسم، چندان، واکاوی نشده است. [2 – فردریک بیزر و کتاب “رمانتیسم آلمانی”] فردریک بیزر درکتاب «رمانتیسم آلمانی» ریشه ها و اصول و مبانی رمانتیسم فلسفی …
ادامه نوشته »درباره کلمه “قول” و ارکان آن
[1 – تعریف قول] حرالی گوید: القَوْلُ إِبْداءُ صُوَرِ التَّكَلُّم نظْماً بمنْزِلَة ائْتِلاف الصُّور المَحْسُوسَة جمْعاً، فالقَوْلُ مَشْهود القَلْب بوَاسِطَة الأُذُنِ، كما أَنَّ المَحْسوسَ مَشْهودُ القَلْبِ بوَاسِطَة العَيْن و غيرِها.[1] [“قول”، آشکار کردن صور تکلم است به صورت منظم، [این نظم و تنظیم و درآوردن به صورت نظام،] مانند جمع …
ادامه نوشته »ترجمه، تفصیل و تشریح رساله “مفهوم الوجود و الماهیّة” میرداماد
1 – هویت ممکن الوجود هر ممکنی، با نظر به ذاتش، چه ازلی باشد، چه حادث، لاشیئ صرف است. پس چون برای او “شیئیت” و “کون خارجی” و “حقیقتِ خارجیِ متأصل” حاصل آمد، [او موجود می شود.] ثبوتِ هیچ کدام از این امور، [یعنی “شیئیت” و “کون خارجی” و “حقیقتِ …
ادامه نوشته »رمانتیسیسم فلسفی (۱)
در زمینه رمانتیسم یا رمانتیسیسم هنوز می توان تحقیقات گسترده تری انجام داد. از میان کتاب ها و پژوهش های منتشر شده هنوز کتاب «سیر رمانتیسم در اروپا» اثر مسعود جعفری، خواندنی است. ولی کتاب «رئالیسم و ضد رئالیسم» سیروس پرهام خوانندگان کمتری دارد. پرهام، مرکز بحث را رئالیسم قرار …
ادامه نوشته »تفسیر ترتیبی قرآن؛ سورة الفاتحة (1): آیة 1؛ حرف “باء” – گفتار اول –
آیه: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ (فاتحة الکتاب: 1) حرف “باء”اين كلمه حرف جرّ است. همه خصوصیات حروف جر را دارد. این ویژگی ها عبارتند از: اول: داخل بر اسم می شود. دوم: “اسم بعد از خود” را مجرور می کند. سوم: اگر زائد نباشد نیازمند متعلقی است. حرف جرِّ “باء” …
ادامه نوشته »سایه شهریار
با درگذشت هوشنگ ابتهاج، سرو سایه فکنی از بالای شعر نئوکلاسیک فارسی کم شد که بعید است با این وضعیت کار و بار شعر و شاعری کسی را آن عُلقه و عُده باشد که در این حوزه بتواند حتی به سایه او نزدیک شود. [1 – سایه و شهریار] سایه …
ادامه نوشته »سه ساحت نیهیلیسم
نیهیلیسم همیشه به مثابه ی یک جریان فلسفی ظاهر نمی شود گاهی اوقات هم فقط یک حس است که مدتی می ماند، و بعد محو می شود. حالت سومی هم هست که به آن وضعیت نیهیلیستی می گویند. پرسش این است که این سه ساحت چه نسبتی با هم دارند؟ …
ادامه نوشته »