دانش نامه دانش گستر (1389): جامعه (society) گروهی وسیع شامل سازمانهای متعدد و تعدادی از انسانها که درطی ادوار از اتکای متقابل اجتماعی و انتظام جمعی بهرهمند باشد. جامعه مفهومی است که از روابط بین افراد پدید میآید، اما ماهیتی متفاوت از مجموع خصوصیات فردی را احراز میکند. به تعبیر …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارسطو
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): سقراط و افلاطون و ارسطو به شدت به مبارزه با سوفسطائيان پرداختند و مغلطههاى آنان را آشكار ساختند و ثابت كردند كه اشياء قطع نظر از ادراك ما واقعيت دارند و داراى كيفيت مخصوصى مىباشند و حكمت عبارت است از علم به احوال اعيان …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارزش
نَفیسی، علیاکبر (کرمان ۱۲۶۳ـ تهران ۱۳۴۲ق): ارزش (arzec) م ح. پ. ارزيدن. و ا. بها و قيمت. و قدر و لياقت و مرتبه. (فرهنگ نفیسی) مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): شبهات ايده آليسم هر چند از آن جهت كه مى خواهد بر خلاف بديهى و حقايق مسلّمه نتيجه بگيرد …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارتقاء
طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش): عده ديگرى…از غير فلاسفه كه از غير طريق استدلال سير مى كنند نبايد «ايده آليست» شمرد و با همين ترازو سنجيد، مانند: (1) دستهاى از عرفا كه راه وصول به حقايق را تنها كشف ذوقى معرفى كردهاند و روش استدلال را منكرند. (2) گروهى …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارباب، حاجآقا رحیم (اصفهان ۱۲۵۹ـ ۱۳۵۵ش)
شریعت، محمدجواد (اصفهان ۱۳۱۵ش -اصفهان 1391): سال یکهزار و سیصدو سی و دو شمسی بود من و عده ای از جوانان پرشورآن روزگار، پس ازتبادل نظر و مشاجره، به این نتیجه رسیده بودیم که چه دلیلی دارد نماز را به عربی بخوانیم؟ چرا نماز را به زبان فارسی نخوانیم؟ عاقبت …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارانی ، تقی (تبریز ۱۲۸۲ـ تهران ۱۳۱۸ش)
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): دكتر تقى ارانى…در جزوه ماترياليسم ديالكتيك…پس از آنكه عقيده ايده آليست معروف «بركلى» و عقيده دكارت را در باب خواص اوليه و ثانويه اجسام و عقيده كانت را در ذهنى بودن زمان و مكان نقل مى كند، اين طور به گفته خود ادامه مى …
ادامه نوشته »لغت نامه: اراده
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): شوپنهاور از اين رو ايده آليست شمرده شد كه جميع معلومات را بى حقيقت می داند و جهانى كه به وسيله حس و شعور و عقل دريافته مىشود كه جهان ماده است، آن را ذهنى و نمايشى محض می داند، بلكه برخلاف اسقف بركلى …
ادامه نوشته »لغت نامه: اراده زندگی
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): [شوپنهاور] مى گويد لذت امر عدمى و الم امر وجودى است و عشق دو جنس مخالف (مرد و زن) با يكديگر مايه بدبختى است و حقيقتش اراده زندگى است كه مى خواهد نسل را امتداد بدهد منتها براى آنكه افراد، مصائب و ناملايمات آن …
ادامه نوشته »لغت نامه: ارادت
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): افلاطون پس از تحصيل علوم مقدماتى و رياضيات و مقدارى فلسفه، شاگردى سقراط نمود و تا آخر عمر سقراط در خدمتش بوده و ارادت كاملى نسبت به وى داشته. (پاورقی های اصول فلسفه و روش رئالیسم)
ادامه نوشته »لغت نامه: ادریس
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): تواريخ قديم جماعتى از حكما و علماى نجوم را نام مى برد كه به عنوان «هرامسه» خوانده مى شوند و دوره آنان را قبل از دوره يونانيان ضبط مى كند. معروف ترين آنان همان است كه «هرمس الهرامسه» خوانده مى شود و هر گاه …
ادامه نوشته »