وصف مشترک انسان با دیگر جانداران در “حیات” و لوازم آن است. از اوصاف فراگیر جانداران «صیانت از ذات» (self-preservation) است. «صیانت از ذات» رفتاری است که بقاء یک موجود زنده را تضمین می کند. آن رفتار، تقریبا در میان تمام موجودات زنده شایع است، و مبدء آن چون غریزه …

دانش نوظهورِ “تاریخ بزرگ” به خاطر کلی نگری هایی که دارد، قرابت هایی با “قلسفه” و “مسائل فلسفی” می یابد: جهان از “سادگی” به سمت “پیچیدگی” (Complexity) در حال حرکت است. در این روند چندین «آستانه‌ی پیچیدگی» وجود دارد. به زمان‌هایی که پیچیدگی جهان از یک سطح به سطح جدید …

شرکت “نیورالینک” (Neuralink) (شرکت ایلان ماسک)، یک تراشه کامپیوتری، در مغز خوک قرار داد. این خوک به «گرترود» موسوم است. این تراشه پردازنده ای به اندازه یک سکه است؛ ۲۳ میلمتر قطر و ۸ میلی‌متر ضخامت دارد. این تراشه را می توان با یک جراحی ساده و بدون آنکه اثری …

«عالِم» کسی را می گویند که متصف به علم و معرفت است. عالم از اسماء حسنی هم است. برخی در تعریف این وصف خداوند نگاشته اند: «الذی لا یخفى علیه شیء.» گاهی آنکه می داند، به خود می داند، نه به سببیت غیر خود، و گاهی آگاهی را به سبب …

“رابط مغز و رایانه” (BCI) یک سیستم مبتنی بر “رایانه” است. این سیستم، سیگنال های مغزی را به دست می آورد. آنگاه آنها را تجزیه و تحلیل می کند. سپس به دستوراتی تبدیل می کند که به دستگاه خروجی منتقل می شوند تا عملکرد مطلوبی را انجام دهند. (BCI) مخفف …

کلمه “فلسفه” گاهی به صورت مفرد و مطلق به کار می رود، بدون اینکه با کلمات دیگری ترکیب یافته باشد. گاهی هم با کلمات دیگری ترکیب می شود، و عنوانی مرکب می سازد. این عناوین مرکب گاهی به صورت “مرکب اضافی” است و گاهی به صورت غیر اضافی. می توان …

حکماء اشراق درباره طبقات حُکَماء سخن گفته اند. شیخ اشراق هم این طبقات را در کتاب هایش آورده است. شارحان حکمت اشراق هم به این مطلب پرداخته اند: حکماء ده طبقه اند: 1) طبقه اول: «حَکیمٌ الهیٌ مُتَوَغِّلٌ فی التَّألّهِ، عَدیمُ البَحث»: حکیم الهی که در تألّه فرو رفته است. …

گزیده ای از جلسه 141 شرح اسفار ملاصدرا – 98/05/27 مدرس: مسعود تلخابی بحث درباره “بساطت وجود” بود… «ملاصدرا» در این فصل چه چیزی را می خواهد اثبات کند؟ … عرض کردم می خواهد “بساطت وجود” را اثبات کند، می خواهد بگوید که وجود امر بسیطی است و نه جزء …

بخشی از محتوای ذهنی بیشتر افراد را “خرافات” تشکیل می دهد. منظور از “خرافات” چیست؟ “خرافه” (superstition) را به صورت های مختلفی تعریف کرده اند: الف – “خرافه” باوری است که حوادث خاصی را به شیوه ای غیر عقلانی و غیرمستدل و غیر علمی توضیح می دهد. این تعریف سه …

گاهی “تعقل” را چنین تعریف می کنند: «ادراک کلیات.» آنچه از تعقل حاصل می شود، “معقول” نام می گیرد. “معقولات” یا “ادراکات کلی” بر دو قسم اند: معقولات اولیه و معقولات ثانویه. “معقولات ثانویه” خود بر دو نوع تقسیم می شوند: الف – معقولات ثانویه منطقی ب – معقولات ثانویه …