خانه / قلمرو های فلسفه (صفحه 4)

قلمرو های فلسفه

رواقی گری (2)

در یادداشت پیشین به اختصار رواقی گری را معرفی کردم. در این یادداشت می خواهم به نقد این جریان بپردازم. گرایش به رواقی گری و رشد  و رواج رواقی گری به شرایط اجتماعی -تاریخی  جوامع نیز بستگی دارد. هر نوع افراط در فردگرایی و یا درون گرایی نشانگر بحران های …

ادامه نوشته »

ببخشید! روح شما سالم است؟ -رواقی گری- (۱)

زنون (۲۶۱-۳۳۳ق.م)گویا نخستین فیلسوف رواقی است. بعدها سنکا(Seneca)، موسونیوس روفوس (mousonius Rufus)، اپیکتتوس (Epictetus) و مارکوس آورلیوس (Marcus Aurelius) تفکر رواقی (stoicism) را بیشتر بسط دادند. در تاریخ فلسفه معمولا به سه جریان کلبیون و اپیکوریان (epicurean) و رواقیون کمتر پرداخته می شود. شاید کسانی هم باشند که این سه …

ادامه نوشته »

ذهن بی خانمان

بحث درباره مدرنیته (modernity) و مدرنیزاسیون (modernization) گویا هنوز به پایان نرسیده است. پست مدرن ها هم نتوانستند این بحث را خاتمه یافته تلقی کنند. از میان کتاب های خوب مربوط به نوسازی، ‌نوسازی زدایی (d-modernization) و نوسازی ستیزی (counter -modernization) کتاب «ذهن بی خانمان» اثر پیتر برگر، بریجیت برگر …

ادامه نوشته »

مسأله حقیقت

شرح اسفار ملاصدرا جلسه هفدهم تاریخ: 95/02/05 مدرس: مسعود تلخابی در فلسفه اسلامی از “حقیقت” صحبت می کنند و معتقدند که “حقیقت” وجود دارد. البته با تعبیر های خاص و توضیحاتی که باید به تدریج با آنها آشنا شویم. [پرسش های مختلفی در این زمینه مطرح می شود؟] چه چیزی …

ادامه نوشته »

برای قرن بیست و یکم

این روزها دیگر  کسی  شاید فرصت و حوصله ی خواندن کتاب دوازده جلدی بررسی تاریخ (a study of history) اثر «آرنولد توین بی» را نداشته باشد.اما اگر کسی با یک‌ پرسش عمیق تاریخی  یا یک بحران فراگیر اجتماعی رو به رو شود ممکن است  دوباره به تاریخ به ویژه به  …

ادامه نوشته »

سه جهان سه رویکرد

چه بپذیریم چه نپذیریم «انسان امروز» دارد در جهانی زندگی می کندکه فیلسوفان و جامعه شناسان،  آن را جهان  پست مدرن  یا پسامدرن می نامند. پس  بشر، دو جهان را پشت سرنهاده است. یکی جهان سنت ودیگری جهان مدرن. هابرماس چندان با این نوع تقسیم بندی ها موافق نیست. درمنظر …

ادامه نوشته »

دو شیوه ی زیست

در این جستارِ کوتاه می خواهم دو نگرش فلسفی و دو شیوه ی زیست متفاوت را ازمنظر دو متفکر بزرگ معرفی  کنم. یکی از این دو متفکر در جهان سنت می زیست، و دیگری در جهانِ مدرن. اولی خیام است و دومی اقبال. فلسفه ی اقبال را صرفا نمی توان …

ادامه نوشته »

فلسفه سیاسی (6)؛ انواعِ حکومت ها

در طول تاریخ، تقسیم های مختلفی از حکومت های موجود یا مفروض به وجود آمده است. از میان این تقسیم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1 – دیدگاه ارسطو ارسطو، نخستین کسی بود که کوشید طبقه‌بندی منظمی از حکومت‌ها به‌دست دهد. او تفاوت اصلی را، میان حکومت …

ادامه نوشته »

بیهقی و رؤیای عینیّت

بیهقی به تصریح خودش می خواست “تاریخ پایه ای” بنویسید که در آن “داد تاریخ به تمامی بدهد” تا “هیچ چیز از احوال پوشیده نماند”! او در تاریخش بارها بر وثاقت اسناد و داده ها و رعایت انصاف و بی تعصبی و تقوای تحقیقی اش تأکید کرده است. در جایی …

ادامه نوشته »

به بهانه خیامیّات

از خیام تاریخی (ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام) هیچ دفتر شعر مدّونی به ما نرسیده است و حتی معاصرانش در قرن ششم بی هیچ اشارتی به شاعر بودن خیام، از او صرفا با القابی مانند حکیم و منجم و حجت الحق یاد کرده اند. چنان که تذکره نویسی مانند نظامی …

ادامه نوشته »