فلسفه ذهن

علم چیست؟ محتوای ذهن انسان ها چه چیزهایی است؟ در ذهن انسان ها چه چیزهایی وجود دارد؟ منطقیین[1] می گویند. در ذهن انسان ها دو گونه محتوی هست[2]: الف – تصورات، مانند تصور ماه، درخت، سنگ و … ب – تصدیقات، مانند: ماه کروی است. برگ سبز است. و … …

نظر در “حق” سهل و ممتنع است. از جهتی سهل و آسان است، و از جهتی دیگر دشوار. چرا این گونه است؟ دلیل صعوبت و دشواری آن اینست: کسی از مردم قادر نیست که حق را چنان که سزاوار است بشناسد. انسان نمی تواند در شناخت حق به بلوغ و …

گاهی گفته اند: ذهن جایگاه استقرار هوشیاریِ مغز انسان است. ذهن می فهمد، استدلال می کند، و عملی را اراده می کند. ذهن همچنین منبع احساسات و هیجانات است. “فلسفه ذهن”  درباره پدیده های ذهنی پژوهش می کند. این شاخه از فلسفه، حالت‌ها و فرآیندهای شناختی (cognitive) و انفعالی (affective)، …

برخی واقعیت را جز پندار و توهم  نمی دانند. گاهی در ادوارِ پیشینِ ممالک اسلامی، این گروه را “حِسبانیَّة” می نامیدند. “حِسبانیَّة” به گروهی از فلاسفه اطلاق می شود که منکر وجود حقیقی اشیاء بودند و جهان خارج را وهم می پنداشتند و آنرا زاده عقول و توهمات و حواس …

از آن روز که چشم به جهان می گشاییم با اشیاء و موجودات بی شماری مواجه می شویم. در فرآیند این مواجهه علاوه بر این که اشیاء خارجی را در می یابیم اوصاف و ویژگی هایی هم از آنها ادراک می‌کنیم. موافق این ادراکات نامهای بر آنها می نهیم. این …

قدماء برای وجود قائل به سه قلمرو شده اند: اول – قلمرو موجودات عینی. دوم – قلمرو موجودات ذهنی. سوم – قلمرو نشانه ها. قلمرو نشانه ها شاملِ وجود لفظی و کتبی و … می شود. برخی از فیلسوفان وجود لفظی و کتبی را از هم جدا کرده اند. از …

“فهم” (Understanding) یک “فرایند روانشناختی” (psychological process) است. منظور از “فرایند روانشناختی” چیزی است که مرتبط با ذهن و کارکردهای آن باشد. موضوع و مُتعلَّق فهم، می تواند یک شیئ فیزیکی (physical object) یا انتزاعی (abstract) باشد. برای مثال “شخص” (person)، “موقعیت” (situation) یا “پیغام” (message) می توانند از موضوع …

ممتخصص رنگ ماری در زندگی خود هرگز شیء رنگی ندیده است. یک روز، او از دنیای سیاه و سفید خود جدا می شود و به سختی می تواند چشم هایش را باور کند. هیچ نظریه ای نمی تواند به اندازه کافی این تجربه جدید را توصیف کند. آیا ذهن ما …

کلمه “تجربه” و مشتقات آن مانند “مُجرِّب”و “مُجَرَّب” و “مجرِّبات” پیوسته در حوزه های مختلف به کار می رود. مطالب زیر نکته هایی درباره این کلمه است: 1 – طریحی در مجمع البحرین نوشته است: «”مُجَرِّب” به کسی می گویند که چوبی را به دندان می گیرد، و می فشارد، …