انسان، در قلمرو انسان شناسی، به تدریج، شناخته می شود. انواع بیماریها و اختلالاتش مشخص می گردد، و راه های درمان و بهبودش تعیین می شود. طُرُقِ ارتقاء علمی و خُلقی و عملیش مشخص می گردد. بنابرین، انسان شناسی، به سه محدوده مرتبط به هم تقسیم می شود: اول – …
ادامه نوشته »لغت نامه: احساس
مُطهّری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش): [نمونه ای از خطاهای حواس: ] مثلًا حس باصره، جسم را از دور كوچك مى بيند و از خيلى نزديك بزرگتر از آنچه هست نشان مى دهد و يا آتش چرخان را در حال گردش به شكل دايره و قطره باران را كه از …
ادامه نوشته »انسان و موجودات دیگر؛ گزیده ای از مباحث جلسه 14 شرح اسفار ملاصدرا
انسان و موجودات دیگر؛ گزیده ای از مباحث جلسه 14 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/12/09 مدرس: مسعود تلخابی بسم الله الرحمن الرحیم در ادامه ملاصدرا می فرماید: «وَ إن كَانَت لَهُ مُشَارَكَةٌ بِحَسَبِ كُلِّ قُوَّةٍ تُوجَدُ فِيه»؛ می گوید اگر چه برای او مشارکتی است به حسب هر نیرو و …
ادامه نوشته »تجربه دینی؛ ادراکی با واسطه؟ یا ادراکی بی واسطه؟
گاهی فیلسوفان ادراک را چنین تعریف می کنند: «وصول عاقل به ماهیت معقول.» “ادراک” در روانشناسی به گونه دیگری تعریف می شود: «حالتی که بعد از احساس دست می دهد، و آن عبارتست از تشخیص دادن و اطلاع یافتن از آنچه از طریق بدنی یا روانی احساس شده است.» یا …
ادامه نوشته »تجربه دینی
جان ادوین اسمیت (John Edwin Smith) تجربه دینی را مرکب از پنج احساس می داند: احساس شگفتی، احساس خشیت، احساس وابستگی و اتکاء، احساس گناه، احساس آرامش. موافق نظر وی تجربه دینی (Religious experience)، یک تجربه ویژه و مشخص و روشن است. این تجربه شامل موارد زیر می شود: الف …
ادامه نوشته »تجربه دینی و ادیان
“دین” (religion) بیش از هر چیزی محصول “تجربه دینی” (Religious experience) است. انسان، نخست مواجهه با یک موجود مافوق الطبیعی را تجربه می کند، و ارتباط او را با عالم در می یابد. این ارتباط موافق تجربه هر شخصی به صورت متفاوتی تبیین می گردد. از جمله این تبیین ها …
ادامه نوشته »مسأله آگاهی
آگاهی (Consciousness) در ساده ترین تعریفش عبارتست از: «ادراک (sentience) وجود بیرونی و درونی، و اطلاع (awareness) از آن دو.» فیلسوفان و دانشمندان قرن هاست که درباره “آگاهی” مطالعه می کنند. ایشان در این زمینه تجزیه ها و تحلیل ها، تعریف ها و توضیح های فراوانی ارائه کرده اند، و …
ادامه نوشته »علوم شناختی
علوم شناختی (Cognitive science) مطالعه ای میان رشته ای است. این دانش، مطالعه علمی ذهن و فرایندهای آن می باشد. برخی در تعریف آن به “مغز” هم اشاره کرده اند، و گفته اند: « پژوهش علمی درباره ذهن و مغز.» علوم شناختی ماهیت، وظایف و عملکردهای شناخت (cognition) را در …
ادامه نوشته »تجربه ذهنی
منظور از “تجربه ذهنی” (Mental experience) «قدرت تعقل» (intellect) و «هوشیاری» (consciousness) است. «قدرت تعقل» (intellect) در برابر: غريزه يا درونراند (tcnitsni) و احساس (gnileef) قرار می گیرد. این تجربه ذهنی آمیزه ای از «تفکر»، «ادراک»، «حافظه»، «هیجان»، «اراده»، «تخیل» و «فرایندهای ناخودآگاه شناختی» (unconscious cognitive processes) است. این اصطلاح …
ادامه نوشته »