فلسفه ملاصدرا

سفر سوم کتاب اسفار، در “علم الهی” است. ملاصدرا در آغاز این سفر می گوید ‏ این قسم مشتمل بر چند فن است. فن اول درباره چیز هایی است که به احوال مبدأ و صفاتش تعلق دارد. وی فن دوم را به مباحثِ “نفس” و “معاد” و “قیامت” اختصاص می …

سفر دوم کتاب اسفار درباره “جواهر و اعراض” (مقولات) است. ملاصدرا بحث درباره “اعراض” را بر بحثِ “جواهر” مقدم می دارد. وی در این زمینه می نویسد: ترتیب طبیعی چنین اقتضا دارد که مباحث مربوط به “جواهر” و مباحث آنها بر مباحثِ اعراض و اقسامشان مقدم گردد. ولی ما بحث …

سفر نخست اسفار در نظر به طبیعت وجود و عوارض ذاتی آن است. ملاصدرا این سفر را در یک مقدمه و ده مرحله به پایان می رساند. مقدمه در تعریف فلسفه و تقسیم نخستین آن است. در این بخش غایت فلسفه و شرف آن نیز مورد بررسی قرار می گیرد. …

“الشواهد الربوبیة فی‌ المناهج ‌‌السلوکیه” پس از اسفار از مهم ترین آثار ملاصدرا به شمار می رود. این کتاب از یک مقدمه و پنج “مشهد” ترکیب یافته است. مقدمه کتاب با این عبارت آغاز می شود: «بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله الذي تجلى لقلوب العارفين بأسرار المبدء و المعاد …

حمد (13)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/16 مدرس: مسعود تلخابی وقتی می گوییم “مقام حمد” مساوی با “مقام عقل” است و “مقام حمد” همان “مقام عشق” است، چه نتیجه ای گرفته می شود؟ مقام عشق همان مقام عقل است؛ یعنی عقل و عشق در …

حمد (12)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/16 مدرس: مسعود تلخابی عالم را ناگزیر مبدئی است. این مبدء می بایست بسیط و غیر قابل تجزی و تکثر و تعدد باشد، زیرا اگر مرکب باشد، متجزی به اجزایی خواهد بود. این اجزاء پیش از آن وجود …

ملاصدرا در آغاز اسفار چند تعریف برای فلسفه بیان می کند. آن تعاریف عبارتند از: اول – «أن الفلسفة استكمال النفس الإنسانية بمعرفةِ حقائقِ الموجوداتِ على ما هي عليها، و الحكم بوجودها تحقيقا بالبراهين، لا أخذا بالظنِ و التقليدِ، بِقدر الوسع الإنساني.» [فلسفه عبارت است از استکمال نفس انسانی به …

حمد (11)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/16 مدرس: مسعود تلخابی “حمد” در انسان از سه مرحله ترکیب شده است: ادراک زیبایی، تأثر از زیبایی، بیان زیبایی. این سه مرحله در تمام انسان ها یافت می شود. گاهی افرادی در میان انسان ها یافت می …

حمد (10)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 4 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/16 مدرس: مسعود تلخابی کلمه حمد با کلماتی رابطه اشتقاقی دارد، مثل کلمه «مدح»؛ اما یک کلمه دیگر هم هست که با آن هم رابطه اشتقاقی دارد و آن کلمه «حَدم» است؛ اگر دقت کنید، حروفی که در …

حمد (9)؛ گزیده ای از مباحث جلسه 3 شرح اسفار ملاصدرا – 1394/08/09 مدرس: مسعود تلخابی یکی از اسماء خداوند “حمید” است. حمید بر وزن فعیل طبق وضع لغوی هم معنای فاعلی می دهد و هم معنای مفعولی یعنی حمید را ما می توانیم هم به معنای «حامد» بگیریم و …