واژه ی پرسونا در یونان باستان به صورتک هایی اطلاق میشد که بازیگران تئاتر بر صورت خود قرار میدادند تا در آن صورت بتوانند به خوبی در کالبد کاراکتر مورد نظر حضور پیدا کنند. نقش باید اینگونه اجرا میشد (واژه پرسونالیتی زاییده این جریان است). درواقع صورتک ها چیزی غیر …
ادامه نوشته »به بهانه نقد «کبوتر طوقدار» ۲
از آرمان تا واقعیت خانم باربارا تاکمن، مورخ و متفکر آمریکایی، میگوید:حاکمان در عرصه حکومت، همیشه بر…
به بهانه داستان «کبوتر طوقدار» ۱
کلیله و دمنه تنها اثر ادبی در جهان باستان است که از حدود هزار و پانصد سال پیش تا بدین سو، مقصد و مهم…
ثنویت وجود و ماهیت
تحلیل پدیدارها، به “ماهیت” و “وجود”، بنیادی ترین تحلیلِ متافیزیک و فلسفه اول…
جهانی بر لبه تیغ
جهانِ ما بر لبه تیغ قرار گرفته است.[1] کیهانِ ما در وضعیت بسیار ناپایدار و حساسی قرار دارد، تعادل یا…
نوشته های تازه
عدد و وجه تسمیه آن
عدد، کمیتِ منفصل است. فیلسوفان، کمیت را به دو قسمِ متصل و منفصل تقسیم می کنند. “خط”، “سطح”، “جسم تعلیمی” (حجم) و “زمان”، کمیت متصل اند، و “عدد” کمیت منفصل. ابن سینا در تعریف عدد می گفت: «عدد، مجموعه ایی مرکب از واحدهاست.»[1] طبق این تعریف، “یک”، جزء اعداد نمی …
ادامه نوشته »امکان ضبط و پخش خواب های ما
مسأله یِ “خواب دیدن”، معمای چند هزار ساله است. نه تنها فیلسوفان، بلکه همه اصناف دانشمندان در طول تاریخ درباره آن نظر داده اند. امروزه، تکنولوژی ضبط و پخش رؤیاهای ما فراهم آمده است. در سال 2016، محققان دانشگاه کالیفرنیا، با استفاده از فعالیت مغزی شرکت کنندگان، توانستند فیلمهایی را …
ادامه نوشته »آزادی
بالندگی و رشدِ خرد و اندیشه، بدون “آزادی” ناممکن است. آزادی یک “حق” است؛ حق انجام دادن یا گفتن آنچه می خواهیم، بدون اینکه کسی مانع شود. “آزادی”، اختیار داشتن برای زندگی است، همانطور که انتخاب می کنیم، بدون هیچ محدودیتی از ناحیه “حکومت” یا “قدرت های دیگر”. برای این …
ادامه نوشته »“آزمایش دو شکاف یانگ” و چالش های فلسفی آن
آزمایشی، با نامِ “آزمایشِ دوشکاف یانگ”[1] وجود دارد. در این آزمایش رویداد عجیبی اتفاق می افتد. این آزمایش به این ترتیب انجام می گیرد: تفنگ نوری، یک “فوتون نور” را به سمت دو شکاف شلیک می کند. وقتی یک فوتون به شکاف ها می رسد، به طرز عجیبی، همزمان از …
ادامه نوشته »حقوق شهروندی
آگاهی از “حقوق انسانی و شهروندی”، نخستین قدم برای رسیدن به “عدالت اجتماعی” است. توماسو کامپانِلّا[1] (۱۵۶۸ ـ ۱۶۳۹)، فیلسوف ایتالیایی، از کسانی است که درباره حقوق سیاسی و شهروندی سخن گفته است. «”حقوق سیاسی و شهروندی” ، به دسته ای از “حقوق” گفته می شود که از “آزادیِ افراد” …
ادامه نوشته »